ISPA Kamuoyu Araştırma Merkezi tarafından İran'daki üniversite öğrencilerine yönelik gerçekleştirilen yeni bir anket, ülkedeki yaşam koşullarından duyulan memnuniyetsizlik düzeyinin yaklaşık yüzde 92'ye ulaştığını gösteriyor ki bu daha önce benzeri görülmemiş bir rakam ve vatandaşlarla yetkililer arasında giderek büyüyen güven uçurumunun da bir yansıması.
İran Cumhurbaşkanlığı Sosyal Danışmanı ve Halkla İletişim Merkezi Başkanı Muhammad Cevad Cevadi Yegine'ye göre anketin ana bulguları, vatandaşların çoğunluğunun yerel yetkililerin ve parlamento üyelerinin performansını "kötü" olarak değerlendirdiğini gösteriyor.
Anket, Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan'ın on altı vilayete yaptığı gezilerle bağlantılı olarak, halkın yerel yetkililerin performansından memnuniyet düzeyini ölçmek ve halkın taleplerini takip etmek amacıyla gerçekleştirildi. Veriler, vatandaşların bölge yetkililerinin performansına ilişkin değerlendirmelerinin “zayıf” ile “orta” arasında değiştiğini gösterirken, katılımcıların yaklaşık yüzde 59'u parlamenterlerin performansını "zayıf" olarak değerlendirdi.
Ruwidad24'ün haberine göre, halkın hoşnutsuzluğunun yüzde 92'ye ulaşması, en aktif hükümetlerin bile halkın güveninde keskin bir düşüşle karakterize edilen bir gerçeklikle karşı karşıya olduğunu ve mevcut ekonomik ve sosyal zorluklar ışığında reformların uygulanmasını daha da zorlaştırdığını gösteriyor.
İran Cumhurbaşkanı: İnsanlar açken ülkeyi yönetemeyiz
İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, kötüleşen ekonomik kriz ışığında geçim kaynaklarına öncelik verilmesi gerektiğini vurguladı ve geçtiğimiz Salı günü parlamentonun halka açık bir oturumunda yaptığı konuşmada bu konunun hükümetin öncelikleri arasında ön sıralarda yer alması gerektiğini söyledi: “İnsanlar açken ülkeyi yönetemeyiz.”
İçinde bulunduğumuz yılın bütçesinin vatandaşların geçimine öncelik verecek şekilde yapılandırılması gerektiğini söyleyen Pezeşkiyan, “hükümetin geçim krizini çözmedeki başarısızlığının doğru yoldan saptığı anlamına geldiğini” sözlerine ekledi.
Yerel basında yer alan haberlere göre, Batı'nın yıllardır uyguladığı yaptırımlar ülkedeki ekonomik koşulları her gün biraz daha kötüleştiriyor. İran, petrol ihracatındaki düşüşün ve yerel para biriminin değer kaybetmesinin doğrudan sonuçlarıyla karşı karşıya ülkenin para birimi yüzde 59'dan fazla değer kaybederken enflasyon oranı da yüzde 40'ı aştı.
Öte yandan analistler, ülkenin ekonomik kötüleşmeyi durdurmak ve devam eden ekonomik baskılarının bir sonucu olarak tırmanabilecek ulusal, etnik, sosyal ve siyasi ikilemlerin şiddetlenmesini önlemek için radikal reformlara ve pratik adımlara ihtiyacı olduğuna inanıyor.
İran-İsrail çatışmasının ardından müzakere ortamının belirsizliği
Bu gelişmeler, özellikle 13 Haziran'da patlak veren ve 12 gün süren, iki ülke ve bölge üzerinde derin siyasi, güvenlik ve ekonomik etkiler bırakan İran-İsrail çatışmasından sonra, Tahran ve Washington arasındaki müzakerelerin olası yeniden başlama resminin belirsizliğini koruduğu bir dönemde meydana geldi.
Analistler, mevcut İran hükümetinin dış ve iç baskılar arasında denge kurmaya çalıştığına inanıyor, ancak müzakerelerin akıbetine ilişkin belirsizliğin devam etmesi ekonomik iyileşme beklentilerini sınırlandırıyor ve piyasaları belirsizlik içinde bırakıyor.
İran'da yoksulluk, işsizlik ve enflasyon
Devam eden yaptırımlar ışığında, ekonomik veriler İran'da yoksulluk sınırının bir yıl içinde yüzde 30'dan fazla arttığını, fiyatların sürekli yükselmesi ve düşük ücretler nedeniyle ailelerin çoğunun alım gücünün ciddi oranda düştüğünü gösteriyor.
İranlı ekonomistler, nüfusun yaklaşık yüzde 40'ının şu anda yoksulluk sınırının altında yaşadığını tahmin ederken, resmi işsizlik oranları yüzde 12'yi aşmış durumda ve bu oranlar milli hassasiyetlere sahip ya da gelişmemiş sınır illerinde daha yüksek.
Resmi olmayan tahminlere göre şu anda yüzde 40'ı aşan enflasyon, gıda, yakıt ve kiraları etkilediği için yaşam istikrarını baltalayan en önemli faktör.
Bu kırılgan ekonomik durum, devam eden yaptırımlar ve dış siyasi atmosferin belirsizliği ile birleştiğinde, İran cumhurbaşkanlığı anketinde vurgulanan yüksek hoşnutsuzluğu şiddetlendirmekte ve hükümeti, yaşam ihtiyaçlarını karşılamak ve ekonomik krizin etkisini hafifletmek için diplomatik çözümler aramak arasında büyük bir zora sokmaktadır.
Kaynak: Mepa News