İsrailli yetkililer Perşembe günü, Kudüs dağlarında çıkan yangınların şu ana kadar 24 bin dönümden fazla alanın kül olduğunu açıkladı.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun dün, İsrail'deki iç anlaşmazlıkları derinleştiren yangınlar nedeniyle “olağanüstü hal” ilan etmesinin ardından, yangınların tehdit ettiği kasabalardan sakinlerin tahliyesi devam ediyor.
Israel Hayom gazetesi, İsrail Turizm Bakanlığı'nın, yangınların tehdit ettiği kasabalardan sakinlerin tahliyesini yönetmek için özel bir operasyon odası kurulduğunu ve yangınların ardından yeniden inşa maliyetinin milyonlarca doları bulacağını tahmin ettiğini aktardı.
Yangınlar dün sabah Tel Aviv ile Kudüs arasındaki ormanlık alanda çıktı ve halen 9 noktada devam ediyor. Yangınların çıktığı yerler arasında Beyt Meyr, Şoraş, Şar Hagai, Neve Ilan, Mesilat Zion, Neve Şalom, Kanada Parkı ve Anava bulunuyor.
Yangınlar, ormanlık bölgedeki yüksek sıcaklıklar ve şiddetli rüzgarlar nedeniyle yayıldı ve İsrail Meteoroloji Kurumu, rüzgarlar nedeniyle yangının önümüzdeki saatlerde yayılmaya devam edeceğini tahmin ediyor.
Yedioth Ahronoth gazetesine göre, Yahudi Ulusal Fonu'nun ilk tahminlerine göre, saat 24.00 itibarıyla yangın 24 bin dönüm (1 dönüm 1000 metrekareye eşit) alanı kapladı.
Yangınlar, İştal Ormanı'nın bir kısmını, tamamen yanan Kanada Parkı'nı, Anava Parkı'nı, Derik Burma bölgesini ve Kudüs'ün batısındaki Şuriş Ormanı'nı vurdu.
Dün gece yangın bölgesinde 163 itfaiye ekibi, 21 dört tekerlekli araç ve bir Şimşon uçağı çalışırken, bugün 12 itfaiye uçağı da hava desteğine katılacak.
Yangınlar ve duman solumaktan yaklaşık 20 İsrailli yaralandı, itfaiye ekipleri arasında ise itfaiye şefi Eyal Kaspi de dahil olmak üzere en az 12 kişi yaralandı.
Tahliye süreci
Polis, Kudüs ile Tel Aviv arasındaki ana otoyolu kapattı ve bir hafta önce yangınların tahrip ettiği bölgede orman yangınları yeniden çıkması üzerine yol boyunca yaşayanları tahliye etti. Binlerce kişinin yaşadığı yerleşim yerleri boşaltıldı.
Önlem olarak, İsrail Sağlık Bakanlığı'na göre, yangın bölgesinde bulunan ve 104 hastanın bulunduğu Etanim Psikiyatri Hastanesi de tahliye edildi.
Ayrıca, Protia yaşlı bakımı ve gençlerin uyuşturucu bağımlılığından kurtulması için rehabilitasyon merkezi olan Ritornol de tahliye edildi.
Bakanlık, bölgedeki yangınların devam etmesi nedeniyle Kudüs'teki “Hadassah” hastanesindeki hastaların tahliye edilebileceğini açıkladı.
Bakanlık yaptığı açıklamada, önlem olarak hastanede yatan hasta sayısının azaltılmaya devam edilmesine karar verildiğini belirtti ve yangının hastaneye yaklaşması halinde, durumu kritik olan hastaların yangına dayanıklı katlara taşınacağını, diğer hastaların ise önceden hazırlanan acil durum planı doğrultusunda hastane dışına nakledileceğini ekledi.
İsrail ordu radyosuna göre, yangınların elektrik şebekesine sıçramasından endişe duyulduğu için trenlerin elektrik yerine dizel motorlarla çalıştırılması talimatı verildi.
"İsrail'in gördüğü en büyük yangın"
İtfaiye ve Kurtarma Teşkilatı'nın Kudüs Bölge Komutanı Shmuel Friedman'a göre, mevcut yangınlar İsrail'in şimdiye kadar gördüğü en büyük yangınlar olabilir.
Friedman, yangınla mücadele komuta merkezinden yaptığı açıklamada, “Ülkenin gördüğü en büyük yangınla karşı karşıya olabiliriz” dedi.
“Yangının nedeni hakkında hiçbir fikrimiz yok ve bununla ilgilenmiyoruz. Yangın sırasında farklı noktalarda başka yangınlar da çıktı” diye ekledi.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu dün, Kudüs yakınlarında hızla yayılan orman yangınlarının şehre ulaşabileceği uyarısında bulunarak, "ulusal acil durum" ilan etti.
Netanyahu yaptığı açıklamada, “Mümkün olduğunca çok sayıda itfaiye aracı getirmemiz ve mevcut yangın hatlarını çok aşan yangın bariyerleri kurmamız gerekiyor... Şu anda sadece yerel değil, ulusal bir acil durumdayız ve önceliğimiz Kudüs'ü savunmak” dedi.
Soruşturma
Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben Gvir, yangınların kasıtlı olarak çıkarılmış olabileceğine işaret etti. Polis, Doğu Kudüs'te “şehrin güneyindeki bir tarlada yangın çıkarmaya çalışırken” yakalanan bir kişiyi gözaltına aldığını açıkladı. Ancak iki olay arasında doğrudan bir bağlantı olduğunu gösteren resmi bir açıklama yapılmadı.
Ben Gvir, polisin “kasıtlı kundaklama terörüne karışan” herkesi tutuklayacağını ve aynı zamanda herhangi bir kargaşayı da izleyeceğini vurguladı. Yangınların kasıtlı olarak çıkarıldığı değerlendirmesinde bulunan Ben Gvir, ülke genelinde çok sayıda polis ve yaklaşık 14 bin acil durum ekibine devriyeye çıkma talimatı verdi.
Ancak güvenlik yetkilileri, yangınların kasıtlı olarak çıkarıldığını belirlemek için henüz erken olduğunu söylediler.
Resmi İsrail yayın kuruluşu, iç istihbarat teşkilatı Şinbet'in yangınların nedenlerini belirlemek için soruşturmaya katıldığını bildirdi.
Yardım
İsrail Dışişleri Bakanı Gidon Saar, bir dizi Avrupa ülkesinden ve diğer ülkelerden yangınla mücadelede yardım çağrısında bulundu.
Uluslararası yardımlar kapsamında, Fransa Kudüs dağlarındaki yangınları söndürmek için İsrail'e itfaiye uçağı göndereceğini duyurdu.
İsrail Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre, İspanya, Romanya, Hırvatistan ve İtalya da helikopterler ve ilave yardım gönderecek.
İsrail'in Kanal 12 televizyonuna göre (özel), Saar İngiltere, Fransa, Çek Cumhuriyeti, İsveç, Arjantin, İspanya, Kuzey Makedonya ve Azerbaycan'a yardım çağrısında bulundu.
İsrail Dışişleri Bakanlığı, Yunanistan, Kıbrıs, Hırvatistan, İtalya ve Bulgaristan gibi komşu ülkelerle de yardım talebinde bulundu.
Netanyahu'nun ofisi, yangınla mücadeleye yardımcı olmak için İtalya ve Hırvatistan'dan 3 uçağın yakında geleceğini duyurdu.
Personel sayısının azlığı nedeniyle Ben Gvir, itfaiyecilerin katılımını gerektiren tüm etkinliklerin iptal edilmesi talimatını verdiğini söyledi.
İsrail içindeki ihtilaflar
Yangınlar, Ben Gvir'in yönetimindeki İsrail polisi ile ordu arasında anlaşmazlıklar olduğunu ortaya çıkardı.
İsrail'in Maariv gazetesi, hava kuvvetlerinin Ben Gvir'i, yangın söndürme çalışmalarında bazı uçaklarının kullanımının koordinasyonu konusunda yalan beyanda bulunmakla suçladığını yazdı.
Gazete, Ben Gvir'in söz konusu uçakların yangınları söndürmek için harekete geçirilmesini emrettiğini söylemesinin ardından hava kuvvetlerinde bir tepki oluştuğunu belirtti.
Hava Kuvvetleri, Ben Gvir ve itfaiye yönetimini, yangınların ilk saatlerinde "tasarrufu için" uçaklarını kullanmamakla ve ihmalkarlıkla suçladı.
Hava Kuvvetleri yetkilisi Maariv'e “Askeri hava tahmin sistemimiz var ve önümüzdeki günlerde havanın zorlu ve istikrarsız olacağını, bunun da büyük yangınlara yol açacağını fark ettik” dedi.
Yetkili, “Bu tahminlere dayanarak itfaiye idaresiyle iletişime geçtik ve yangınları söndürmek için Samson uçaklarını devreye sokma olasılığını gündeme getirdik, ancak onlar reddetti” diye ekledi.
Öte yandan, İsrail Ulusal Güvenlik Konseyi eski Genel Müdürü Tomer Lutan, Ben Gvir'i “itfaiye ekiplerinin hazırlıklarını bozarak Kudüs dağlarındaki büyük yangının söndürülmesini engellediği” suçlamasında bulundu.
Lutan, Haaretz gazetesine verdiği demeçte, Ulusal Güvenlik Konseyi'nin 2022 yılında polis için Black Hawk helikopterlerinin satın alınmasını tavsiye ettiğini ve bu helikopterlerin yangın söndürme gibi amaçlarla kullanılabileceğini söyledi.
Başbakan Benjamin Netanyahu'nun oğlu Yair Netanyahu ise, İsrail solunun “bağımsızlık günü” kutlamalarını engellemek için yangınları çıkardığına dair imalarda bulundu.
X platformu üzerinden konuşan ABD'de yaşayan Yair, “Şüpheli bir durum var, sol kanat son haftalarda Bağımsızlık Günü kutlamalarını engellemek için yoğun bir şekilde çalışıyordu” dedi.
“Yangınların sadece Araplar tarafından çıkarılmış olmasını ve halkımızdan kişilerin işbirliği olmadan gerçekleşmiş olmasını umuyorum” diye ekledi.
Kaynak: Mepa News, Al Jazeera