Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Ukrayna'daki savaşı sona erdirmek için ABD öncülüğünde hazırlanan son planın ayrıntılarını açıkladı ve planın Kiev ve Washington'dan müzakereciler arasında kabul edildiğini ve geri bildirim için Moskova'ya gönderildiğini söyledi.
Belge, ABD ve Ukrayna arasında güvenlik anlaşmaları ve yeniden yapılanmaya ilişkin ek ikili anlaşmalarla desteklenecek.
Zelenskiy belgenin taslağını yayınlamadı ancak Kiev'de aralarında AFP'nin de bulunduğu gazetecilere verdiği brifingde planın içeriğini madde madde özetledi.
Zelenskiy'nin anlaşmanın içeriğini anlattığı, Ukrayna dilinden çevrilmiş metni aşağıda yer almaktadır.
20 maddelik plan
1. Ukrayna'nın egemenliği yeniden teyit edilecektir. Ukrayna'nın egemen bir devlet olduğunu ve anlaşmayı imzalayan tüm tarafların bunu imzalarıyla teyit ettiğini belirtiyoruz.
2. Bu belge Rusya ve Ukrayna arasında tam ve koşulsuz bir saldırmazlık anlaşması teşkil etmektedir. Uzun vadeli barışı desteklemek amacıyla, uzay tabanlı insansız izleme yoluyla temas hattını denetlemek, ihlallerin erken bildirilmesini sağlamak ve çatışmaları çözmek için bir izleme mekanizması kurulacaktır. Teknik ekipler tüm detaylar üzerinde mutabık kalacaktır.
3. Ukrayna güçlü güvenlik garantileri alacaktır.
4. Ukrayna Silahlı Kuvvetleri'nin gücü barış zamanında 800.000 personel olarak kalacaktır.
5. Amerika Birleşik Devletleri, NATO ve Avrupalı imzacı devletler Ukrayna'ya Madde 5'i yansıtan güvenlik garantileri sağlayacaktır.
a. Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmesi halinde, koordineli bir askeri müdahaleye ek olarak, Rusya'ya karşı tüm küresel yaptırımlar yeniden uygulanacaktır.
b. Ukrayna'nın Rusya'yı işgal etmesi ya da provokasyon olmaksızın Rus topraklarına ateş açması halinde, güvenlik garantileri hükümsüz sayılacaktır. Rusya'nın Ukrayna'ya ateş açması halinde ise güvenlik garantileri yürürlüğe girecektir.
c. İkili güvenlik garantileri bu anlaşma kapsamında hariç tutulmamıştır.
6. Rusya, Avrupa ve Ukrayna'ya yönelik saldırmazlık politikasını gerekli tüm yasalarda ve onay belgelerinde resmileştirecektir.
7. Ukrayna, özel olarak belirlenmiş bir süre içinde Avrupa Birliği'ne üye olacak ve Ukrayna'ya Avrupa pazarına kısa süreli ayrıcalıklı erişim hakkı tanınacaktır.
8. Ukrayna için, yatırım ve gelecekteki refah üzerine ayrı bir anlaşmada tanımlanacak güçlü bir küresel kalkınma paketi. Bu, aşağıdakiler dahil ancak bunlarla sınırlı olmamak üzere geniş bir ekonomik alan yelpazesini kapsayacaktır:
a. Teknoloji, veri merkezleri ve yapay zeka da dahil olmak üzere yüksek büyüme gösteren sektörlere yatırım yapmak üzere bir Ukrayna Kalkınma Fonu kurulması.
b. ABD ve ABD şirketleri Ukrayna ile işbirliği yapacak ve Ukrayna'nın boru hatları ve depolama tesisleri de dahil olmak üzere doğal gaz altyapısının geliştirilmesi, modernizasyonu ve işletilmesinin yanı sıra toparlanmaya ortak yatırım yapacaklardır.
c. Şehirleri ve yerleşim bölgelerini restore etmek, yeniden inşa etmek ve modernize etmek amacıyla savaştan etkilenen bölgeleri yeniden yapılandırmak için ortak çaba sarf edilecektir.
d. Altyapı geliştirme.
e. Madenlerin ve doğal kaynakların çıkarılması.
f. Dünya Bankası, bu çabaların hızlandırılması için finansman sağlamak üzere özel bir finansman paketi sağlayacaktır.
g. Stratejik iyileşme planının uygulanmasını organize etmek ve gelecekteki refah fırsatlarını en üst düzeye çıkarmak için önde gelen bir küresel finans liderinin refah yöneticisi olarak atanması da dahil olmak üzere üst düzey bir çalışma grubu kurulacaktır.
9. Ukrayna ekonomisinin toparlanması, zarar gören alan ve bölgelerin yeniden inşası ve insani meseleleri ele almak üzere çeşitli fonlar oluşturulacaktır.
a. Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa ülkeleri Ukrayna'da şeffaf ve etkin yatırımlar için 200 milyar dolar büyüklüğünde bir sermaye ve hibe fonu kuracaktır.
b. Ukrayna'nın savaş sonrası yeniden inşası için geniş bir yelpazede sermaye yatırımları ve diğer finansal araçlar kullanılacaktır. Küresel yeniden yapılandırma kurumları bu çabaları destekleyecek ve kolaylaştıracak mekanizmaları kullanacaktır.
c. Ukrayna doğrudan yabancı yatırımları çekmek için en iyi küresel standartları uygulayacaktır.
d. Ukrayna, uğradığı zarar için tazminat hakkını saklı tutar.
10. Bu anlaşmanın imzalanmasının ardından Ukrayna, ABD ile bir serbest ticaret anlaşması imzalama sürecini hızlandıracaktır.
11. Ukrayna, Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması uyarınca nükleer silah sahibi olmayan bir devlet olarak kalacağını teyit eder.
12. Zaporijya Nükleer Enerji Santrali üç ülke tarafından ortaklaşa işletilecektir: Ukrayna, Amerika Birleşik Devletleri ve Rusya.
13. Her iki ülke de okullarda ve toplum genelinde farklı kültürlere karşı anlayış ve hoşgörüyü teşvik eden ve ırkçılık ve önyargıyı ortadan kaldıran eğitim programları uygulamayı taahhüt eder. Ukrayna, dini hoşgörü ve azınlık dillerinin korunmasına ilişkin Avrupa Birliği kurallarını uygulayacaktır.
14. Donetsk, Luhansk, Zaporijya ve Herson bölgelerinde, bu anlaşma tarihi itibariyle asker konuşlandırma hattı fiilen temas hattı olarak kabul edilmektedir.
a. Taraflar olarak şu anda bulunduğumuz yerin temas hattı olduğunu fiilen teyit ediyoruz.
b. Çatışmanın sona erdirilmesi için gerekli kuvvetlerin yeniden konuşlandırılmasının yanı sıra gelecekteki potansiyel özel ekonomik bölgeler için parametreleri belirlemek üzere bir çalışma grubu toplanacaktır.
c. Güçlerin hareketi için eşdeğer bir temel oluşturulduktan sonra, bu anlaşmaya uyulup uyulmadığını denetlemek üzere temas hattı boyunca uluslararası güçler konuşlandırılacaktır. Böyle bir bölgenin kurulmasına karar verilmesi halinde, bunun için Ukrayna parlamentosunun özel onayı ya da referandum gerekecektir.
d. Bu anlaşmanın yürürlüğe girebilmesi için Rusya Federasyonu'nun Dnipropetrovsk, Mikolayev, Sumi ve Harkiv bölgelerinden askerlerini çekmesi gerekmektedir.
e. Taraflar, evrensel olarak tanınan insan hakları da dahil olmak üzere, bölgede tam olarak geçerli olan 1949 Cenevre Sözleşmeleri ve ek protokollerinin kurallarına, garantilerine ve yükümlülüklerine bağlı kalmayı kabul ederler.
15. Rusya Federasyonu ve Ukrayna, gelecekteki toprak düzenlemeleri üzerinde anlaşmaya vardıktan sonra, bu anlaşmaları güç kullanarak değiştirmemeyi taahhüt ederler.
16. Rusya, Ukrayna'nın Dinyeper Nehri ve Karadeniz'i ticari amaçlarla kullanmasını engellemeyecektir.
17. Çözülmemiş sorunları çözmek için bir insani yardım komitesi kurulacaktır.
a. 2014'ten bugüne kadar Rus sistemi tarafından mahkum edilenler de dahil olmak üzere kalan tüm savaş esirleri, herkese karşılık herkes esasına göre takas edilecektir.
b. Çocuklar ve siyasi tutuklular da dahil olmak üzere alıkonulan tüm siviller ve rehineler iade edilecektir.
c. Çatışma mağdurlarının sorunlarının ve acılarının giderilmesi için tedbirler alınacaktır.
18. Ukrayna, anlaşma imzalandıktan sonra mümkün olan en kısa sürede seçimlere gitmelidir.
19. Bu anlaşma yasal olarak bağlayıcıdır. Anlaşmanın uygulanması Başkan Trump başkanlığındaki bir Barış Konseyi tarafından izlenecek ve garanti altına alınacaktır. Ukrayna, Avrupa, NATO, Rusya ve ABD bu mekanizmanın bir parçası olacaktır. İhlal durumunda yaptırımlar uygulanacaktır.
20. Tüm taraflar bu anlaşmayı kabul ettiğinde, tam bir ateşkes derhal yürürlüğe girecektir.
Kaynak: Mepa News