ABD'nin Suudi Arabistan'a F-35 savaş uçakları satacağını açıklayan Başkan Donald Trump, Veliaht Prens Muhammed bin Selman'ın Salı günü Washington'a yapacağı ziyaret öncesinde Krallıkla büyük bir silah anlaşmasının ilk sinyallerini verdi.
Trump Pazartesi günü satış haberleriyle ilgili olarak kendisine yöneltilen sorulara, "Bunu yapmayı planlıyorum. Satın almak istiyorlar. Büyük bir müttefik oldular. F-35'leri satacağız" dedi.
ABD ve Suudi Arabistan, Trump'ın Mayıs ayında krallığı ziyareti sırasında 142 milyar dolarlık savunma satışını duyurmuştu. O dönemde Middle East Eye'da yer alan haberde beşinci nesil savaş uçakları olan F-35'lerin muhtemel anlaşmanın bir parçası olduğunu ortaya çıkmıştı.
Reuters ise bu ayın başlarında yaptığı bir haberde söz konusu satışın 48 adede kadar F-35'i kapsayabileceğini bildirmişti.
Trump bu satışı gerçekleştirerek iki ayrı grubun itirazlarını aşmış oluyor.
İsrail F-35'lerin satışına karşı çıkıyor. Bazıları ABD'nin en sofistike savaş uçaklarının satışının Riyad'ı İsrail'le ilişki kurmaya ikna etmek için bir koz olarak kullanılacağını umuyordu.
Şu anda Gazze'de kırılgan bir ateşkes olmasına ve Trump'ın Riyad'ın yıl sonundan önce İsrail'le ilişkileri normalleştireceğini iddia etmesine rağmen, Batılı ve Arap diplomatlar Suudi Arabistan'ın bu tartışmalara geri dönme konusunda aynı derecede isteksiz olduğunu söylüyor.
Suudi Arabistan'ın ne tür F-35 almasına izin verilecek?
Uzmanlara göre Veliaht Prens'in ziyaretinin başarılarından biri de Krallığın ABD ile ikili anlaşmaları İsrail'den ayırma becerisi oldu.
Aerodynamic Advisory'de havacılık uzmanı olan Richard Aboulafia daha önce yaptığı açıklamada, anlaşmanın gerçekleşmesi halinde Suudi Arabistan'ın üç ya da dört yıldan önce uçakları teslim alamayacağını, zira halihazırda sipariş vermiş olan birkaç Avrupa ülkesinin sırada olduğunu söylemişti.
Aboulalafia, İsrail'in niteliksel üstünlüğünü korumaya yönelik kaygıların Suudi Arabistan'a savaş uçağı satışında her zaman bir sorun olduğunu ancak bunun üstesinden gelinebileceğini söyledi.
ABD 1990'larda İsrail yanlısı lobi gruplarını yatıştırmak için Suudi Arabistan'a radarları ve elektronik karşı tedbirleri düşürülmüş F-15S Strike Eagle savaş uçakları satmıştı.
Aboulalafia, “İsrailliler biraz endişelenecektir, ancak genellikle bu endişeler giderilir çünkü İsrail, Suudilerin alamadığı, kendi ürünlerini geliştirmek için teknolojik haklar alır” dedi.
Aboulalafia ayrıca "F-35'in diğer tüm uçaklardan çok daha büyük ölçüde bir kill switch'e karşı savunmasız olduğunu, yani "ABD'nin savaş uçaklarını uzaktan devre dışı bırakabileceğini" de sözlerine ekledi.
Kaynak: Mepa News, Middle East Eye