ABD'nin İsrail'e silah sevkiyatını durdurduğu doğru mu?

Üst düzey bir yetkili, Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Joe Biden'ın yönetiminin, İsrail güçlerinin Gazze'nin güneyindeki Refah kentini işgal etmeye yönelik açık hamlelerine karşı geçen hafta İsrail'e silah sevkiyatını durdurduğunu söyledi.

Biden, Gazze Şeridi'nin başka yerlerindeki çatışmalardan kaçan yüz binlerce Filistinlinin sığındığı Refah'a yönelik İsrailliler tarafından gerçekleştirilecek geniş çaplı bir saldırıyı engellemeye çalışıyor gibi görünüyordu.

Salı günü AFP, Reuters ve Associated Press haber ajansları, ismi açıklanmayan ABD'li yetkililerin, İsrail'in saldırı kararı almaya yakın göründüğü Nisan ayında Washington'un "Refah'ta kullanılabilecek belirli silahların İsrail'e transferine ilişkin önerileri dikkatle incelemeye başladığını" söylediklerini aktardı.

ABD’li yetkili, "Bu incelemenin bir sonucu olarak geçen hafta bir silah sevkiyatını durdurduk. Bu sevkiyat 1.800 adet 907 kiloluk ve 1.700 adet 227 kiloluk bombalardan oluşuyor" dedi.

Harita | İsrail'in Refah işgalinde son durum

"Özellikle 907 kiloluk bombaların son kullanımına ve Gazze'nin diğer bölgelerinde gördüğümüz gibi yoğun kentsel ortamlarda yaratabilecekleri etkiye odaklanmış durumdayız. Bu sevkiyatın nasıl devam edeceği konusunda henüz nihai bir karar vermedik" dedi.

Haber ajansları yetkilinin konunun hassasiyeti nedeniyle isminin gizli kalması koşuluyla konuştuğunu belirtti.

Reuters, dört kaynağın en az iki haftadır ertelenen sevkiyatların, bombalara hassas güdüm sistemleri yerleştiren Boeing yapımı Müşterek Doğrudan Saldırı Mühimmatları (JDAM) ve Küçük Çaplı Bombaları içerdiğini söylediğini bildirdi.

The Wall Street Journal Salı günü erken saatlerde ismini açıklamadığı yetkililere dayandırdığı haberinde ABD'nin yaklaşık 6.500 adet JDAM'ın sevkiyatını da geciktirdiğini duyurdu.

Bu gecikme, Washington'un İsrail'e Refah'ta planladığı saldırıyı sivil kayıpları önleyecek adımlar atana kadar ertelemesi için açıkça baskı yaptığı bir dönemde gerçekleşti.

Beyaz Saray ve Pentagon sevkiyat gecikmeleri konusunda yorum yapmayı reddetti.

İsrail ordusu ABD'nin silah sevkiyatını durdurmasını önemsizmiş gibi gösteriyor

Beyaz Saray'a göre Biden Pazartesi günü İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile bir telefon görüşmesi yaptı ve ABD'nin Refah'ta bir kara saldırısına karşı olduğunu vurguladı.

Ancak Salı gününün erken saatlerinde, Gazze'yi yöneten Hamas'ın uluslararası arabulucular tarafından sunulan ateşkes önerisini kabul ettiğini açıklamasından sadece saatler sonra, İsrail güçleri Refah’a saldırı başlatarak sınır kapısının kontrolünü ele geçirdi.

Beyaz Saray Basın Sekreteri Karine Jean-Pierre, silah sevkiyatında bir aksama olup olmadığına değinmeksizin Washington'un İsrail'in güvenliğine olan bağlılığını bir kez daha teyit etti.

Yine de silahların geciktiğine dair haberler sorulduğunda şunları ekledi: "İki şey doğru olabilir, İsrail'deki muhataplarımızla bu konuşmaları, sert, doğrudan konuşmaları yapmak anlamında... vatandaşların hayatlarının korunduğundan emin olmak için... ve bu taahhüdü almak için."

Pentagon Pazartesi günü yaptığı açıklamada ABD'nin Orta Doğu'daki en yakın müttefiki olan İsrail'e silah göndermeyi durdurmaya yönelik bir politika kararı olmadığını söyledi.

Refah sınır kapısı yardımlar ve Mısır'a kaçabilenler için bir çıkış yolu olarak hayati önem taşıyor.

Aralarında 600.000'den fazla çocuğun da bulunduğu yaklaşık 1,4 milyon Filistinli güneydeki bu kentte barınıyor ve Birleşmiş Milletler, ABD, Avrupa Birliği ve uluslararası insani yardım örgütleri bir saldırının felaket olacağı uyarısında bulundu.

İsrail'in Gazze'ye yönelik savaşı Gazze'de yaşayan 2.3 milyon insanın birçoğunu açlığın eşiğine getirirken, ABD ve diğer ülkelerde üniversitelerin ve Biden yönetiminin İsrail'e silah yardımı da dahil olmak üzere verdiği desteği çekmesi talebiyle protesto gösterilerine yol açtı.

"Okyanusta bir damla"

İsminin açıklanmaması kaydıyla Reuters'a konuşan üst düzey bir İsrailli yetkili, silah tedarikinde herhangi bir gecikme olduğunu doğrulamadı ancak bu iddiaları küçük bir şeymiş gibi göstererek geçiştirdi: "Başbakanın da söylediği gibi, eğer tırnaklarımızla savaşmak zorunda kalırsak, yapmamız gerekeni yaparız."

Ancak gözlemciler, İsrail'in Gazze'deki askeri harekâtını dizginlemesi ve Filistinlilere daha fazla yardım ulaşmasını sağlaması için Netanyahu'yu ikna etmeye çalışırken giderek artan bir sabırsızlık sergileyen Beyaz Saray'ın teslimatları durdurmasının önemli bir adım olduğunu belirtiyor.

ABD, Refah'a yönelik büyük bir saldırıya karşı olduğunu pek çok kez yineledi ve Haaretz gazetesinden gazeteci Amir Oren, Al Jazeera'ye yaptığı açıklamada, söz konusu hamlenin bir "caydırma" eylemi olduğunu öne sürdü.

Oren, "Biden Netanyahu'ya ciddi olduğunu göstermek zorundaydı" dedi.

Al Jazeera İsrail'de kapatıldığı için Ürdün'ün başkenti Amman'dan bildiren Muhammed Cemcom, İsrail hükümetinden henüz resmi bir yanıt gelmediğini de kaydetti.

İsrail Necef'te yüzlerce Filistinlinin evini yıkıyor

Ancak güvenlik birimlerinin bunun "ABD'nin Refah'a yönelik kapsamlı bir işgali durdurması ve ateşkes şartlarını kabul etmesi için İsrail hükümeti üzerindeki baskıyı arttırmaya yönelik bir taktik" olduğundan endişe duyduklarını kaydetti.

İsrailli yetkililerin bunun "İsrail ABD'nin isteklerine daha fazla uymaya başlamazsa... olacakların habercisi" olmasından endişe duyduklarını da sözlerine ekledi.

Bununla birlikte, bir teslimatın durdurulmasının Washington'un İsrail'e sağladığı toplam silah hacminin çok küçük bir yüzdesine tekabül ettiğini de belirtti. Cemcom, "Bu okyanusta sadece bir damla" dedi.

Kaynak: Mepa News, Al Jazeera