Suriye Merkez Bankası Başkanı Abdülkadir Husariyye, dikkat çekici bir hamleyle, yeni Suriye lirası banknotlarının piyasaya sürüleceğini duyurdu.
Cumartesi günü Al Arabiya'ya verdiği özel mülakatta Husariyye, bu hamlenin mali ve ekonomik istikrarın sağlanmasını amaçlayan para politikaları paketinin bir parçası olduğunu vurguladı.
Suriye Merkez Bankası'nın Suriye para biriminden iki sıfır atma niyetine de açıklık getiren Bakan, bunun tüketici güvenini arttırmaya ve finansal işlemleri kolaylaştırmaya katkıda bulunacağını ve ülkedeki ekonomik ve parasal reformun ana sütunlarından biri olarak kabul edildiğini vurguladı.
Ekonomistlere göre bu gerçekten mümkün mü?
Araştırmacı ve ekonomi analisti Lana Badfan, “Suriye para biriminden sıfırların atılması, mevcut siyasi ve ekonomik koşullar altında rakamları basitleştirmenin ötesine geçen stratejik bir adım” dedi.
Badfan, “Güvenilir bir şekilde para basabilen az sayıda ülke arasında Rusya, Almanya ve Amerika Birleşik Devletleri var ve bu ülkeler ileri teknolojiye ve yüksek güvenlik standartlarına sahip, bu da sahtecilik riskini en aza indiriyor” ifadelerini kullandı.
"Reformun başlangıcının bir işareti"
"Suriye hiperenflasyon yaşadı, son yıllarda enflasyon oranı çok yüksek rakamlara ulaştı ve bu da para biriminin önemli ölçüde değer kaybetmesine neden oldu. Zaman zaman rakamlar yılda yüzde 1000'den fazla seviyelere ulaştı" diyen Badfan sözlerine şöyle devam etti:
"Esed rejiminin düşmesinin ardından yeni hükümetin finansal sisteme olan güveni yeniden inşa etmesi gerekecek. Sıfırların atılması ekonomik reformların başlatılması için bir sinyal olarak kullanılabilir ve bu da vatandaşlar ve yatırımcılar arasında güvenin yeniden tesis edilmesine yardımcı olabilir."
"Yeni banknot basmanın başlangıçtaki maliyeti yüksek olabilir, ancak finansal sistemin verimliliğini artırmanın potansiyel faydaları bu maliyetlerden daha ağır olabilir. Para biriminin imajının iyileştirilmesi daha fazla istikrara yol açacak ve bu da yatırımları teşvik edecektir."
“Paradan sıfırların atılması bireylerin ve işletmelerin günlük işlemlerini kolaylaştıracaktır. Çünkü rakamların kullanımını basitleştirebilir ve genel olarak finansal sistemin verimliliğini artırabilir.”
Suriyeli ekonomistler özel olarak açıklanan adımlar konusunda iyimser olsalar da, diğer uzmanlar sıfırların atılması konusunda bazı kötümserliklerini dile getirdiler. Suriyeli akademisyen ve ekonomist Ammar Yusuf, “Prensipte sıfırların atılması konusunun hiçbir faydası yok, aksine bu süreç daha fazla komplikasyon taşıyor” ifadelerini kullandı.
"Sadece psikolojik bir durum"
Yusuf, "Bu değişiklik eski para biriminden yenisine geçişi gerektiriyor ve enflasyon meselesini ve Suriye poundunun gücünü etkilemeyecek, örneğin bu adım uygulanırsa bir dolar 10 bin Suriye lirasına eşitse, bu değişiklikle bir dolar 100 liraya eşit olacak, ancak soru şu ki bu 100 lira ile ne satın alabiliriz? Ve cevap: Mevcut dolar değerinin aynı miktarı veya satın alma gücü ve dolayısıyla bu değişiklik gerçek bir fayda sağlamadan sadece psikolojik bir durumu ifade ediyor."
Suriyeli akademisyene göre sıfırların atılmasının temel nedeni “eski rejimin sembollerini para biriminden çıkarmak ve özellikle eski 1000 lira ve yeni 2000 liranın dolaşımını engellemek” olabilir.
Yusuf, “Bu adım herhangi bir ekonomik göstergeyi yansıtmıyor. Örneğin Türkiye altı sıfır attı, Venezüella yıllar içinde 18 sıfır attı, Brezilya 12 sıfır attı, vb. bu ülkelerde dolaşımdaki büyük miktarlar nedeniyle sıfırların atılması gerekliydi, ancak Suriye'de eski para birimi de yenisi gibi dolaşımda” dedi.
Yusuf, “Suriye Merkez Bankası para birimini basmış olsaydı ve lira ekonomik iyileşme ya da ekonomik bir patlamaya kadar yabancı para birimleri karşısında eski değerinde kalsaydı, lira gerçek değerine kavuşabilirdi, ancak şu anda sıfırları kaldırmanın bir etkisi olmayacak” dedi.
Suriye lirası, Aralık ayında Beşar Esed'in devrilmesiyle sona eren 14 yıllık savaş sürecinde satın alma gücünü daha önce görülmemiş seviyelere kaybetti. Ahmed Şara liderliğindeki yeni yönetim ülkeyi yeniden inşa etme, ekonomiyi güçlendirme, güvenliği istikrara kavuşturma ve yabancı yatırımı teşvik etme sözü verdi.
Kaynak: Mepa News