ABD ve Rusya arasında bombardıman gerilimi

Rusya ordusundan yapılan açıklamada, koalisyon güçlerinin, Deyr Ez Zor'da IŞİD (Irak Şam İslam Devleti) tarafından kuşatılan Suriye güçlerine yönelik dört hava saldırısı gerçekleştirdiği belirtildi.

Rus ordusu, hava saldırılarının Irak'tan Suriye hava sahasına geçen iki F-16 ve iki A-10 jeti tarafından yapıldığını söyledi.

Açıklamada, "Bu saldırılarda 62 Suriye askeri ölmüş, yüzlercesi de yaralanmıştır" ifadesi kullanıldı.

Suriye'den yapılan açıklamada, hava saldırılarının Suriye askerlerinin IŞİD'e yönelik bir saldırı hazırlığı yaparken gerçekleştiği, bu durumun ABD ve müttefiklerinin cihatçı grubu desteklediklerini gösteren kesin bir kanıt olduğu belirtildi.

ABD Merkez Komutanlığı'ndan yapılan açıklamada ise koalisyon güçlerinin, Rusya'nın açıklamasından sonra Deryr Ez Zor'un güneyindeki hava saldırılarını durduğu belirtildi.

Açıklamada bu bölgenin daha önce de hedef alındığı ve Rusya'nın da önceden bilgilendirildiği belirtildi.

Ancak Rusya'nın açıklamasında, "Hava saldırıları hata sonucu gerçekleştiyse bu, ABD'nin hava saldırılarını Rusya ile koordine etmedeki isteksizliğinin doğrudan sonucu demektir" ifadesi yer aldı.

Muhaliflere yakın, İngiltere merkezli Suriye İnsan Hakları İçin Gözlemevi'ne (SOHR) göre saldırlarda en az 80 Suriye askeri yaşamını yitirdi.

SOHR ilk açıklamasında havaalanındaki bir kaynağa dayanarak, "Deyr Ez Zor havaalanı yakınlarındaki hava saldırılarında 30 ila 35 arasında Suriye ordusu öldürüldü. Ancak hangi uçakların bunu gerçekleştirdiğini tespit edemedik" ifadesini kullandı.

SOHR daha sonra aynı kaynağa dayanarak olayda en az 80 askerin öldüğü bilgisinin kendilerine aktarıldığını belirtti. ABD ve Rusya'nın anlaşmasıyla Suriye'de Pazartesi günü geçici bir ateşkes uygulanmaya başlamıştı. Washington ve Moskova son günlerde ateşkese dair taahhütlerin uygulanmasına dair birbirine eleştirilerini artırmıştı.

Rus Tarafından Yapılan Açıklamalar

Rusya'nın Birleşmiş Milletler (BM) Büyükelçisi Vitaly Churkin, koalisyonun hava saldırısının 'sallantıda olan çatışmasızlık anlaşmasını tehlikeye attığını' belirtip sürecin geleceğine ilişkin de 'çok büyük bir soru işareti oluşturduğunu' söyledi.

Rusya Federsayon Konseyi Savunma ve Güvenlik Komitesi Başkan Yardımcısı Frants Klintseviç, bombardımanın ‘kasıtlı’ olarak gerçekleştirildiğini söyledi.

Sputnik’e konuşan Klintseviç “ABD Suriye ordu güçlerine saldırılarını kasıtlı ve düşünerek gerçekleştirdi. Yapılan herhangi bir hava operasyonu karadaki komutanlar tarafından koordine ediliyor. Bu durumda ABD, IŞİD’i sızdıran istihbarat birimlerinden edindiği bilgiyi kullandı” dedi.

“Suriye güçlerine yönelik gerçekleştirilen bu hava saldırısı ABD’nin çifte standardını yanısıtıyor” diyen Klintseviç şöyle devam etti: “ABD’nin Suriye’de tek bir amacı var: Suriye Devlet Başkannı Beşar Esad’ın gitmesi ve muhalifleri iktidara getirip kendi ekonomik çıkarlarını gütmek.”

ABD’nin Suriye ve Irak’ın büyük bölümünü kontrol eden IŞİD’i yok etmekle gerçekten ilgilenmediğini belirten Klintseviç ayrıca saldırının provokasyon amaçlı olabileceğini de savundu: “Bu saldırı bizim nasıl tepki vereceğimizi görmek için yapılmış bir provokasyon da olabilir." “Suriye ordusuna yönelik benzer saldırılara devam edilmesi, Rusya ile ABD’nin Cenevre’de vardığı anlaşmanın uygulanmasını riske atar” diyen Klintseviç, saldırının gerçekleştirilmesindeki asıl nedenin açıklanacağına inandığını ve herkesin Washington’ın Suriye’deki gerçek duruşunu anlayacağını belirtti.

Rusya Savunma Bakanlığı Sözcüsü İgor Konaşenkov ise, saldırının Pentagon’un öne sürdüğü gibi ‘yanlışlıkla’ olması ihtimaline ilişkin olarak “Saldırı yanlışlıkla gerçekleştirildiyse, bu ABD’nin Rusya ile terörist gruplara yönelik faaliyetlerini koordine etme konusunda isteksizliğinin doğrudan bir sonucu” dedi.

Duma milletvekili Sergey Gavrilov da, saldırının Rusya ile ABD arasında 9 Eylül’de varılan anlaşmayı mahvettiğini söyledi: “ABD (Rusya Dışişleri Bakanı Sergey) Lavrov ve (ABD Dışişleri Bakanı John) Kerry’nin varmaya çalıştığı anlaşmaları raydan çıkardı. Sonuç olarak Washinton, Ortadoğu’daki barış sürecini riske attı.”

ABD Tarafından Yapılan Açıklamalar

Suriye ordusuna ait Deir Ez Zor’daki mevzilerin ABD öncülüğündeki koalisyon tarafından vurulmasının ardından ABD Savunma Bakanlığı’ndan (Pentagon) bir açıklama geldi.

“Koalisyonun hava operasyonları merkezi dün erken saatlerde Rus yetkilileri, koalisyon uçaklarının o bölgede operasyon düzenleyebileceği yönünde bilgilendirdi ama o zaman hiçbir endişe dile getirilmedi” denilen açıklamada, IŞİD’in mağlup edilmesine odaklanıldığı da savunuldu.

ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM), Suriye'nin Deyr Ez-Zur kentinin güneyinde Esed rejimine ait bir askeri üssün vurulmasıyla ilgili yazılı açıklama yaptı.

ABD öncülüğündeki koalisyon güçlerinin Deyr Ez-Zur kentinin güneyindeki bir hedefe "DAEŞ hedefi sanılarak" hava saldırısı düzenlediği aktarılan açıklamada, "Suriye ordusuna ait personel ve araçların vurulmuş olabileceği yönündeki Rus yetkililerin bilgilendirmesi üzerine koalisyon güçlerinin hava saldırıları durdurulmuştur." ifadelerine yer verildi.

Saldırı yapılan bölgede, saldırıdan önce yeteri kadar gözlem ve takip yapıldığı belirtilen açıklamada, muhatap Rus yetkililerin Birleşik Hava Harekat Merkezi'nde yer alan koalisyon unsurları tarafından bilgilendirildiği de not edildi.

CENTCOM, Rus yetkililere zaman zaman yapılan bu tür bilgilendirmelerin "nezaketen" yapıldığını ve Rusya ile koalisyon unsurları arasında bir çatışma yaşanmaması amacının güdüldüğünü vurguladı.

Suriye'nin askeri açıdan oldukça karmaşık bir ülke haline geldiğine işaret edilen açıklamada, "Koalisyon güçleri, Suriye askeri unsuru olduğu bilinen bir hedefi bilerek vurmaz." değerlendirmesi yapıldı.

Ayrıca, bu saldırının nasıl ve ne şekilde gerçekleştiğinin inceleneceği ve gerekli çıkarımların yapılacağı kaydedildi.

ABD'nin BM temsilcisi Samantha Power, Rusya'nın acil toplantı çağrısı yapmasını eleştirip 'ikiyüzlülük ve kötü niyetli' olarak niteledi.

Power, Rusya'nın üzerinde anlaşmaya varılan anlaşmanın uygulanmasına odaklanması gerektiğini söyledi.

Kaynak: Anadolu Ajansı, Sputnik Türkiye, BBC Türkçe