Abdussettar Zaim kimdir?
Abdussettar Zaim kimdir?
Abdussettar Zaim (1947-1979), Suriye'de Hafız Esed rejimine karşı silahlı direnişin lider isimlerinden biri ve Mervan Hadid'in halefi.
Dünyaya gelişi ve hayatının ilk yılları
Abdussettar Zaim, 1947 yılında Suriye'nin orta kesimindeki Hama şehrinde dünyaya geldi.
Mütedeyyin bir ailede yetişen Zaim, ilk eğitimini bölgede aldı. Ailesi İslami ilimler alanına önem veren bir aile olduğundan, Zaim erken yaşlarında İslami ilimler konusunda da eğitim alacaktı.
İlk ve orta öğrenimini Hama'da tamamladı. Bu dönemde 1964 yılında Hama'da rejime karşı patlak veren isyan içerisinde yer aldığında henüz 17 yaşındaydı. Bu süreçte Mervan Hadid ile tanıştı ve onunla yakın bir ilişki kurdu. Aralarındaki ilişki Mısır'da da devam edecekti.
Bu dönemden sonra Abdussettar Zaim, liseden mezun olmasıyla beraber Kahire'ye gitti ve üniversiteyi Tıp Fakültesi'nde okudu. Bir diş hekimi olarak tıp fakültesinden mezun oldu. Mısır yıllarında Mervan Hadid'in yanı sıra Filistinli silahlı gruplarla da yakın ilişki içerisine girdi.
İsrail'e karşı savaş
Zaim, üniversiteden mezun olmasının ardından bir klinik açmadı ve diş hekimliği yapmadı. Bunun gerekçesi, sabit bir kliniği olduğu takdirde gözetim altına alınma ihtimali ve böylece İslami çalışmalarının kısıtlanması korkusuydu.
Bu sebeple, Filistinli silahlı gruplarla bağlantısını kullanarak Ürdün'e geçiş yaptı ve Filistinli fedailerin kamplarına dahil oldu. Burada bir gerilla subayı olarak yetişti. İsrail'e karşı birçok harekata katılırken, bir yandan da Suriye'deki rejime karşı kullanabileceği bir askeri deneyim geliştiriyordu. Bu deneyim ilerleyen yıllarda oldukça işine yarayacaktı.
Abdussettar Zaim, 1970 yılının Eylül ayına kadar bölgede kalsa da, bu dönemde patlak veren Kara Eylül olayları Ürdün sürecinin sonunu getirecekti. Ürdün'deki rejimin Filistinli silahlı gruplara savaş açması sonucu binlerce kişi katledilirken, Zaim de kampların dağılması neticesinde Suriye'ye dönmek zorunda kaldı.
Suriye yılları ve rejime karşı direniş
Suriye'ye dönmesiyle beraber Mervan Hadid'in bu dönemdeki çalışmalarına dahil olan Zaim, Mervan Hadid'in 1975'te kurduğu "Et Talî'atu'l Mukatile" (Savaşçı Öncü) isimli gruba da dahil oldu.
Bu grup, Esed rejimini devirip Suriye'de bir İslam devleti kurmayı hedefleyen, gizli bir çekirdek grup niteliğindeydi.
Zaim, 1975 yılında Mervan Hadid'in rejim tarafından tutuklanması ve 1976 yılında idam edilmesiyle grup lideri olarak seçildi. Zaim döneminde grup askeri açıdan oldukça aktif ve başarılı bir yapıya bürünecekti.
Nokta suikastlarla rejimi sarsmayı hedefleyen Zaim ilk olarak, öğretmeni Mervan Hadid'in yakalanması ve idamında büyük rolü olan, Hama'nın istihbarat şefi ve Hafız Esed'in kuzenlerinden biri olduğu belirtilen Muhammed Gara'yı öldürdü.
Bunun ardından Şam'dan Halep'e dek Suriye'nin birçok bölgesinde rejime karşı gerek şahsi olarak, gerekse grubun diğer üyeleri vasıtasıyla birçok nokta saldırı ve suikast tertip etti. Suikastlar rejimin iç karışıklıktan muzdarip olduğu bir dönemde birbiri ardına geliyordu ve rejim bu saldırılar sebebiyle büyük bir sarsıntı yaşıyordu.
Abdussettar Zaim'in askeri tecrübesi ve gördüğü gerilla eğitimi, grubun kapasitesini ileri bir seviyeye çıkarmıştı. Aralarında generallerin de bulunduğu rejimin birçok üst düzey ismi bu saldırılarda öldürüldü. Saldırılar Deyrizor, Haseke, Kamışlı gibi uzak bölgelere dek uzandı.
Abdullah Azzam, Abdussettar Zaim hakkında şunları söylemektedir:
"Sonraları bizimle Filistin'de eğitim yapan genç bir arkadaş, Abdussettar Zaim, sancağı taşıdı. Türkçe'de dedikleri gibi, eli ayağının üzerinde bir adamdı. Küçük cüsseli, en fazla 50 kiloluk bir diş hekimi idi. Kıdemli liderleri gözüne kestirip onlara peş peşe suikast düzenledi bu genç yaşında."
Abdussettar Zaim, rejime gerilla tarzı bir savaş planıyla karşı koymayı strateji haline getirmişti. Yaklaşımı bazı temel meseleler üzerine kuruluydu:
- Rejimin Nusayri bileşenlerini suikastlarla tehdit altına alarak onları korkutmak ve Hafız Esed'e olan desteklerinden vazgeçirmek.
- Rejimin önemli sembol isimlerini hedef almak.
- Bunlar rejime "intikam harekatı" fırsatı vereceğinden, toplu saldırı ve suikastlardan uzak durmak.
- Rejime açık ve cephe halinde bir savaşa girişmekten kaçınmak.
- Sadece güvenilir kişileri ve İslami eğitime sahip olanları grubun saflarına dahil etmek.
Bu doğrultuda Zaim, Suriye'deki Müslüman Kardeşler'in ana akımının bu dönemki politikasına karşı çıkıyordu. 1979 yılında Halep Topçu Okulu'na gerçekleştirilen saldırıyla da bu sebeple hemfikir olmamıştı. Bu dönemle beraber İslami grupları hedef alan takibat sıklaşmış, çalışmalar zora girmişti.
Ölümü
Grubu içerisinde faaliyetlerine devam eden Zaim, birçok saldırı daha tertip etti.
1979 yılının Eylül ayında Zaim, bu operasyonlarından biri sırasında otobüsle Şam'da seyahat etmekteydi. Kuteyfe Köprüsü yakınında rejimin istihbarat güçleri otobüsü durdurdu.
Abdussettar Zaim, otobüsteki diğer sivillerin zarar görmemesi adına yoldan uzak bir mevkiye çekilerek rejim güçleriyle çatışmaya başladı.
Rejim güçlerince tamamen kuşatılan Zaim, 32 yaşında burada hayatını kaybetti. Kendisinin ardından grup, Bessam Arnavut, Hişam Cimbaz, Yusuf Ubeyd ve Faysal Ganame gibi isimlerin liderliğinde faaliyetlerine devam etti.
Zaim, dönemin İslami yapılarının farklı fraksiyonları tarafından öne çıkarılan bir isimdir. Suriye İhvanı'nın dördüncü lideri olan Adnan Saadeddin, onun hakkında "Cakarta'dan Tanca'ya dek İslam aleminin tamamını biliyorum, ancak Zaim gibi bir adam görmedim." demiştir.
Suriyeli İslam alimi Said Havva da Zaim'den övgüyle söz eden isimler arasındadır.
Kaynak: Mepa News
