Tarih | Afganistan'da Sovyetlere karşı direnişin dönüm noktası: 1979 Herat Katliamı

Afganistan'da halen sürmekte olan savaşın başlangıç tarihi olarak kabul edilen 27 Nisan 1978'de Komünistler yönetimi darbe ile ele geçirmişti. Bunun ardından güç kullanarak Afganistan'da tepeden inme gerçekleştirdikleri laikleştirme ve Komünistleştirme politikaları, Afganistan'ın tüm bölgelerinde protestolara, halk isyanlarına, gerilla faaliyetlerine neden olmuştu.

Nisan 1978-Aralık 1979 döneminde Afganistan'ı resmen işgal etmeyen Sovyetler Birliği, darbeyle iktidara gelmesinde başat rol oynadığı Komünistleri yoğun bir şekilde desteklemişti.

Komünist yönetime karşı protesto

Afganistan'ın her tarafında anti-Komünist halk faaliyetlerinin sürdüğü bir sırada 15 Mart 1979'da Afganistan'ın batısında yer alan tarihi öneme sahip Herat şehrinde Komünizme karşı geniş bir halk protestosu başlamıştı.

Protesto çok hızlı bir şekilde Herat'ı sardı. Tekbir getirerek ilerleyen ve mollalarca yönlendirilen kalabalığa bir sene önce kurulan Komünist rejimin bazı memur ve askerleri de rejimden koparak katıldı. Bu katılımlarla protestocular Herat'ın kontrolünü hemen hemen tamamen ele geçirdi. Herat'ta Sovyetler Birliği'nin direktiflerini uygulamak üzere bulunan Sovyet uzman ve askerler öldürüldü.

Çok hızlı gelişen olaylar karşısında Sovyet uçakları yaklaşık 150 bin nüfusa sahip Herat şehrini ayrım gözetmeksizin çok şiddetli biçimde bombalamaya başladılar. Bu bombardımanı Sovyet uzmanlarca yönetilen Komünist rejim ordusunun kara harekatı izledi. 15-20 Mart arasında, 5 gün gibi kısa bir sürede Herat halkından yaklaşık 25 bin kişi katledildi.

Tarihi eserler açısından çok zengin olan şehir yerle bir oldu ve Komünist rejimin kontrolüne girdi.

Katliam öncesi Herat şehri

Herat şehri

Herat Katliamı, 3 sene sonra 1982'de Suriye'de gerçekleşecek olan Hama Katliamı'nda benzetilmektedir.

Yakın tarihin en büyük katliamlarından biri: Hama 1982

1979'da Afganistan'da Komünist rejime karşı artan halk isyanı başarılı olunca Komünizm'in Afganistan'da iktidardan düşmesinden endişe eden Sovyetler Birliği tüm askeri imkanlarını seferber ederek güçlü ordularla Aralık 1979'da Afganistan'ı işgal etmiş ve savaş yeni bir evreye girmiştir.

15 Şubat 1989: Sovyetler Birliği Afganistan'dan çekildi

Ancak Sovyetler Birliği de işgali 10 yıl sürdürebilmiş, savaşın ardından mağlup olarak Afganistan'ı terke mecbur kalmış ve birlik 1991 yılında yıkılmıştır.

Kaynak: Mepa News