Ahmed Aşuş kimdir?

Ahmed Fuad Besyuni Aşuş (1964-), bilinen künyesiyle Ebu Nizar el Mısri, halen cezaevinde tutulan Mısırlı cihat yanlısı lider ve Mısır Cihad Cemaati mensubudur.

Hayatının ilk yılları

Ahmed Aşuş, 1964 yılında Mısır'ın İskenderiye şehri yakınındaki Kefr ed Devvar şehrinde dünyaya geldi.

İlk eğitimini doğduğu bölgede alan Aşuş, küçük yaştan itibaren İslami çalışmalara ve ülkede güçlenen İslami harekete ilgi duydu. Aşuş'un çocukluk yılları ülkede Seyyid Kutub'un idam edilmesi sonrası İslami hareketin baskı altına alındığı bir sürece denk gelmişti. Bu dönemde İslami yapılar Mısır rejimiyle şiddetli bir mücadele içerisine girmiş, çeşitli cihat yanlısı gruplar oluşmaya başlamıştı.

Aşuş 12 yaşındayken, bir ilkokul öğretmeninin cihat yanlısı düşüncelerinden etkilenerek bu yapılara ilgi duymaya başladı. Bu öğretmen, Mısırlı cihat yanlısı lider Muhammed Abdusselam Ferec'in Mısır Cihad Cemaati grubu ile bağlantılıydı.

Ahmed Aşuş bu dönemde Muhammed Atıf (Ebu Hafs el Mısri) gibi önde gelen cihat yanlısı liderlerle de bağlantı kurdu.

Gençlik yıllarında eğitimine devam eden, bir yandan da İslami hareket içerisindeki çalışmalarını sürdüren Ahmed Aşuş, aynı zamanda İslami ilimler tahsiline başladı.

Beheyra ve İskenderiye gibi şehirlerde ilim tahsilinde bulunan Ahmet Aşuş, çevresini eğitmek ve onlara İslam'ı anlatmak için çalışmalarda bulundu.

Afganistan yılları: Mısır Cihad Cemaati

1979 yılında Sovyetler Birliği'nin Afganistan'ı işgalinin ardından Aşuş, Mısır'daki İslami harekete mensup birçok genç gibi Afganistan'da devam eden savaşa yoğun bir ilgi duydu. Bu yıllarda Mısır gibi birçok Arap ülkesinden Afganistan'a çok sayıda gönüllü savaşçı gitmekteydi.Sovyetlerin Afganistan işgali başladığında henüz 15 yaşında olan Aşuş, buradaki savaşa ilerleyen yıllarda katılım sağlayacaktı.

Ahmed Aşuş 1987 yılında, Sovyetler Birliği'ne karşı savaşmak üzere Afganistan'a gitti. Bu kararında söz konusu dönemde Mısır'daki İslami hareket mensuplarına yönelik artan baskılar da önemli rol oynamıştı. Aşuş Afganistan'da daha önceden tanışmış olduğu Muhammed Atıf ile bir araya geldi. Burada geçmiş yıllarda yakın hareket ettiği Mısır Cihad Cemaati'ne doğrudan katılım sağladı. Aşuş ayrıca Eymen ez Zevahiri ve Usame bin Ladin gibi cihat yanlısı liderlerle de tanışma fırsatı buldu.

Mısır'a dönüş ve cezaevi yılları

1989 yılında Sovyetler Birliği'nin Afganistan'dan çekilmesinin ardından, Afganistan'da bulunan Arap gönüllülerin birçoğu ülkelerine dönmüştü. Afganistan'da yerel gruplar arasında çıkan iç çatışmaların ardından da birçok cihat yanlısı Arap yeni arayışlar içerisine girmişti. Aşuş da bu eksende, 1991 yılında önce Sudan'a geçti daha sonra ise Mısır'a geri döndü.

Mısır'a dönmesinin ardından Aşuş, Cihad Cemaati ile bağlantılı olarak kurulan Taliatu'l Feth isimli grup içerisinde yer aldı. Grup başta Mısır rejiminin lider isimleri olmak üzere çeşitli hedeflere yönelik saldırılar düzenliyordu.

1993 yılında gruba yönelik tutuklama dalgası başlatıldığında Aşuş da gruba üye olduğu iddiasıyla tutuklanan 150 kişi arasında yer alıyordu. Böylece Aşuş'un 18 yıl sürecek ilk cezaevi süreci başlamış oldu. Aşuş cezaevinde İslami ilimler tahsilinin yanı sıra siyasi ve sosyal konularda da kendisini geliştirmeye, diğer mahkumlarla dersler ve sohbetler yapmaya devam etti.

1990'lı yılların ortalarıyla birlikte Mısır rejimi, kendisine yönelen cihat yanlısı tehdidi ortadan kaldırmak için iki yönlü bir yaklaşım içerisine girmişti. Bir yandan bu gruplara yönelik şiddet içeren önlemler alınıyor diğer yandan ise cezaevlerinde ideolojik dönüşüm için tutuklular ikna edilmeye çalışılıyordu.

Bu ikna çabaları paralelinde İslami hareketin öne çıkan birçok tutuklu ismi, "cihat yanlısı yapıları ve şiddeti kınayan" açıklamalar yaptı, risaleler ve kitaplar yayınladı. Bu kişiler söz konusu yıllarda ve özellikle 2000'li yıllarda kademe kademe cezaevlerinden serbest bırakıldı. Bunlardan bazıları siyasi partiler kurarken bazıları ise siyasi ve sosyal çalışmalardan uzakta bir hayat yaşamaya devam etti.

Ahmed Aşuş ise Mısır yönetiminin söz konusu teklifini reddeden isimler arasındaydı. Bu sebeple serbest bırakılmadı ve tutukluluğu devam etti. Eski cihat yanlısı isimlerin "parti kurmasını ve demokratik sisteme dahil olmasını" sert bir şekilde eleştirmeyi sürdürdü. Aşuş; Ebu Zabel, Tora, Vadi el-Cedid, Vdi en-Natrun, Şebin el-Kum, İskenderiyye gibi çeşitli cezaevlerinde tutuldu.

2011 devrimi ve serbest kalması

Aşuş, 18 yıl süren ilk cezaevi döneminin ardından, 2011 yılında Hüsnü Mübarek'in devrildiği halk ayaklanması sonrasında serbest kaldı. Devrimin ardından iktidara gelen Müslüman Kardeşler teşkilatı, siyasi mahkumların serbest kalmasına yönelik adımlar atarken, İslami hareket bağlantılı oldukları için hapsedilen birçok isim de serbest kalacaktı.

Ahmed Aşuş, serbest kalmasının ardından çalışmalarına kaldığı yerden devam etti. Özellikle devrim sonrası Mısır'da siyasi gelişmeler hız kazanmış, serbest atmosfer paralelinde fikri hareketler güçlenmişti. Aşuş, Mısır'da İslami bir rejimin kurulması, ABD ve İsrail ile ilişkilerin koparılması gibi talepleri dile getirmeye devam etti. Ayrıca cihat yanlısı hareketin yeniden güçlendirilmesi, demokrasi ve laik yöntemlerin benimsenmesinin reddedilmesi gibi söylemleriyle öne çıktı. Selefi, Nur Partisi'nin kurulmasına ve İslami hareketin demokratik yöntemleri benimsemesine eleştiriler yöneltti.

Aşuş, Ensaru'ş Şeria mensuplarıyla eylemde

Birçok televizyon programına katılan ve cihat yanlısı fikirlerin yayılmasında temel isim haline gelen Aşuş, aynı zamanda Mısır ve Kuzey Afrika'da bu dönemde güç kazanan Ensaru'ş Şeria'nın liderlerinden biri oldu.

Aşuş'un katıldığı bir münazara

Aşuş bir televizyon programında

Yeniden tutuklanması ve bugün

Ahmed Aşuş, 2013 yılında gerçekleştirilen askeri darbe sonrasında Abdulfettah es Sisi cuntasının temel hedeflerinden birisi haline gelecekti.

3 Temmuz 2013 tarihindeki darbenin ardından Aşuş'un aynı yılın Aralık ayında tutuklandığı açıklandı.

Tutuklanması haberinin ardından Aşuş'tan bir dönem hiçbir haber alınamadı. Uzun bir süre sonra Aşuş'un tutuklu olduğu ve halen Mısır rejimi tarafından cezaevinde tutulduğu ortaya çıktı.

İlk kez 1993 yılında tutuklanan Aşuş, 2011-2013 arası 2 yıllık dönem haricinde, 1993-2013 arasındaki 30 yılı cezaevlerinde geçirdi.

Aşuş, 2023 yılı itibarıyla Mısır’da cezaevinde tutulduğu biliniyor ancak konumu ile ilgili net bir bilgi bulunmuyor.

Kaynak: Mepa News