Ahmed Şara'nın kimliğine ilişkin yayınlanan belgelerde neler var?

Ahmad Sharawi | Long War Journal | Tercüme: Mepa News

16 Nisan'da Irak Başbakanı Muhammed Şiya el Sudani, Suriye Devlet Başkanı Ahmed Şara'yı 17 Mayıs'ta Bağdat'ta yapılması planlanan Arap Birliği zirvesine katılmaya davet etti. Davet, aylar süren iç müzakerelerin ve Şaraa'nın zirveye davet edilmemesi ve hatta Irak topraklarına girmesine izin verilmemesi konusunda ısrar eden İran destekli Iraklı siyasetçilerin kamuoyu önündeki muhalefetinin ardından geldi.

Bu itirazlar, İran ve vekil güçlerinin Şara'ya karşı bir suikast girişimi planladığına dair haberlerle aynı döneme denk geldi.

Suriye diktatörü Beşar Esed'in devrilmesinin ardından Bağdat ile yeni Suriye yönetimi arasındaki gerilim son dört aydır artmaktaydı. Bu gerginlik öyle bir noktaya ulaştı ki, Aralık 2024'te bölgedeki güvenlik durumunu görüşmek üzere Irak istihbarat şefi Hamid el Şatri ile yaptığı bir toplantı sırasında Şara kendini korumak için bir silah dahi taşıdı.

Belki de en açıklayıcı gelişme davetin ardından geldi. Irak'taki İran destekli milislere bağlı bir medya kuruluşu olan Sabereen News, Şara ile ilgili bir dizi belge yayınladı. Şii milislerin propagandasını yapmakla tanınan kanal, Suriye'nin yeni lideri iktidara geldiğinden bu yana onu şiddetle eleştiriyor, "terörist" olarak nitelendiriyor ve yeni Suriye hükümetini "terörist bir rejim" olarak damgalıyor.

Irak merkezli İran yanlısı haber kaynakları Suriye Devlet Başkanı Ahmed Şara’nın Irak’taki geçmişine ait bazı belgeler yayınladı.

Söz konusu belgeler arasında Suriye istihbaratının da Şara ile ilgili notları var.

Belgelere göre Ahmed Şara, 14 Mayıs 2005’te Musul’da “Emced… pic.twitter.com/5ZcAV7Rgpi

— Halid Abdurrahman (@halidabdurrhman) April 17, 2025

Sabereen tarafından yayınlanan ilk belge Şara'nın Irak Savaşı sırasında yakalanmasını ve gözaltına alınmasını özetliyor. O dönem “Emced Muzaffer Hüseyin Ali el Naimi” takma adını kullandığı görülen Ahmed Şara, 14 Mayıs 2005 tarihinde Musul'un Nabi Yunis banliyösünde ABD güçleri tarafından yakalanmış.

Belgede ayrıca “Usame el Ebsi el Vahidi” takma adı da belirtiliyor ve annesi Fatıma Ali olarak tanımlanıyor.

Belgede Şara'nın tutuklandığı sırada Irak vatandaşı olduğu, lise eğitimi aldığı ve 4 Ocak 1980'de Musul'da doğduğu belirtiliyor. Tutuklanmasının ardından ABD tarafından işletilen Bucca Cezaevi'ne nakledilen Şara, Iraklı yetkililere teslim edildiği 6 Nisan 2010 tarihine kadar burada kaldı.

Söz konusu belgelere göre Şara nihayetinde 13 Mart 2011 tarihinde -Suriye'de Esed karşıtı protestoların patlak vermesinden sadece iki gün önce- delil yetersizliği nedeniyle serbest bırakıldı.

Sabereen ayrıca, kısa bir süre içinde Suriye istihbaratından gelen ve Şara için farklı bir kimlik ve tarihsel ayrıntılar sunan ikinci bir belge daha yayınladı.

Tarihsiz olmasına rağmen, belge onu Hüseyin ve Vidad'ın oğlu Ahmed Şara olarak tanımlıyor ve 29 Temmuz 1982'de Suudi Arabistan'da doğduğunu belirtiyor. İkamet yeri olarak da ailesinin 1967'de İsrail'le yapılan savaştan önce yaşadığı Golan Tepeleri yakınlarındaki Kuneytra gösteriliyor.

Belgede Şara'yı “iyi huylu ve güçlü bir itibara sahip muhafazakâr” olarak tanımlayan bir iç istihbarat değerlendirmesi de yer alıyor.

ABD işgali sırasında "cihada katılmak üzere" Irak'a gittiği ve Nisan 2003'te Bağdat'ın düşmesinden sonra Suriye'ye döndüğü belirtiliyor.

Rapor, Suriye istihbaratı tarafından yönetilen bir cezaevi olan Suriye 235. Şube'nin, "aşırılık yanlısı bir dini örgütle bağlantısı olduğundan şüphelenildiği için" dosyasını talep ettiği notuyla sona eriyor.

Bu belgelerin yayınlanması geniş çaplı yorumlara yol açtı. Bazıları Şara'yı zekası ve hem Amerikalıları hem de Iraklıları kendisinin "Emced" adında bir Iraklı olduğuna ikna etmedeki kurnazlığı nedeniyle övdü.

Diğerleri ise 2005 gibi erken bir tarihte hapse atıldığı için Irak'taki iç savaşa ya da mezhepsel şiddete hiç katılmadığını, sadece ABD güçlerine karşı mücadelede yer aldığını iddia etti.

Şara'nın kimliğine ilişkin haberler, gizli kaldığı yıllar boyunca genellikle pek bilinmiyordu. The Times of Israel 2013 yılında “Cevlani 39 yaşında” şeklinde bir haber yayınlayarak 1974 doğumlu olduğunu ima etti ki bu iddia Sabereen tarafından yayınlanan Suriye ve Irak belgeleriyle çelişmektedir.

İsrail medyasının haberinde ayrıca Ahmed Şara'nın Irak'a taşınmadan önce Arapça öğretmeni olarak çalıştığı belirtiliyordu ki bu da doğru değil. Şara o sırada halen öğrenciydi.

Haberde ayrıca Ürdün asıllı Ebu Musab ez Zerkavi'nin 2006 yılında ABD tarafından düzenlenen bir hava saldırısında öldürülmesinin ardından Şara'nın Irak'tan Lübnan'a kaçtığı iddia edilmişti. Ancak Şara o dönemde ABD tarafından gözaltında tutuluyordu.

İsrail medyasının haberinde ayrıca Şara'nın 2008 yılında hapishaneden salıverildiği de yanlış bir şekilde iddia edilmiştir, oysa Irak kayıtları Şara'nın Mart 2011'de salıverildiğini doğrulamaktadır.

2013 tarihli bir başka raporda ise Şara'nın 2008 yılında Suriye istihbaratı tarafından tutuklandığı ve Haziran 2011'de cumhurbaşkanlığı affıyla serbest bırakıldığı iddia edilmektedir. Bu da Şara'nın Mart 2011'de Irak'taki bir hapishaneden serbest bırakıldığını belirten Irak belgeleriyle çelişmektedir.

2014 tarihli ayrı bir rapor Şara'yı “Usame Hadavi” olarak tanımlıyor, Deyrizorlu olduğunu ve o tarihte 30 yaşında olduğunu iddia ediyordu ki bu da doğum yılının 1984 olduğunu gösteriyor. Bu bilgi de Irak ve Suriye istihbarat kayıtlarıyla çelişmektedir.

Kaynak: Mepa News