Analiz | İki yıllık savaşın ardından Rusya ve Ukrayna ordularının son durumu

Alex Gatopoulos | Al Jazeera | Tercüme: Mepa News

Ukrayna, topraklarını geri almak ve Rusya'yı püskürtmek için iki yıldır Rusya'ya karşı savaşıyor. Ancak ikmal, taktik ve düz arazi, Ukrayna'nın geçen yılki çok övülen karşı saldırısının çok az somut sonuç vermesine neden oldu.

Güney Ukrayna'nın geniş ve açık tarım arazilerinde, saldıran bir kuvvet için pek fazla siper yok.

Rusya'nın savunmasını hazırlamak için ayları vardı ve bunları derinlemesine inşa etti.

Sıra sıra dizilmiş siperler, tanksavar engelleri, hendekler ve güçlendirilmiş sığınaklar, çoğu zaman kilometrelerce derinlikte bir bariyer oluşturdu ve Ukrayna güçleri defalarca bu hattı aşmaya çalışsa da başarılı olamadı.

Karşı saldırı yavaş ve yıpratıcı bir savaşa dönüşürken Rusya'nın Ukrayna’ya, almaya çalıştığı her metre için bedel ödetme stratejisi başarıya ulaştığının işaretlerini veriyor.

Rus askerlerinin niteliği tartışmalı olabilir ama yine de Ukrayna ordusunun kendilerine sürpriz saldırılar düzenlemesini engelleyen keşif tipi insansız hava araçlarının yardımıyla, tahkim edilmiş sığınaklarda korunarak Ukrayna'nın ilerleyişini yavaşlatabiliyorlar.

Yine de yeni ve eski silahların karışımı, modern savaş alanının ve Ukrayna'da verilen savaşın dinamiklerini değiştirdi.

Bazı yeni taktikler geliştirildi ve başarılı silah sistemleri devreye sokulurken tank gibi eski silahlar da kullanılmaya devam edildi.

Ancak tüm 21. yüzyıl yeniliklerine rağmen, Ukrayna'nın güneyindeki savaş alanları ürkütücü bir I. Dünya Savaşı dinamiğine bürünmeye başladı. Yüzyıl önce yaşamış bir general bu çatışmanın acımasızlığını anlamakta güçlük çekmezdi.

Dronlar, dronlar ve daha fazla dron

Dronlar bu savaşın her iki tarafının da vazgeçilmez unsurları olmuştur.

Rusya insansız hava araçlarının kullanımını benimsemekte çok geç kaldı ve bunun bedelini ordusunun Ukrayna'yı şaşırtma girişimlerinin Rus zırhlı ve piyade birliklerini yok etmek için kullanılan kitlesel topçu ateşiyle boşa çıkmasıyla ödedi.

Küçük Ukrayna insansız hava araçları Rus mevzilerine el bombaları atarak siperlerde ve siper çukurlarında sıkışmış birliklerin moralini bozmak için kullanıldı.

Ukrayna topçusu bunları, ateşi gerçek zamanlı olarak hızlıca ayarlayabilen topçu bataryalarını tespit etmek için kullandı ve düz, engebesiz arazilerde ilerlemeye çalışan Rus birliklerini ve tanklarını açıkta yakaladı.

Moskova'nın kuvvetleri de zaman içinde aynı dersleri uyguladı ve durumu tersine çevirdi. Artık Ukrayna birlikleri ilerlerken yakalanıyor ve Rus topçu saldırılarıyla etkisiz hale getiriliyor.

İki rakip de sadece gözetleme dronlarının değil, aynı zamanda düşman hatlarının derinliklerindeki önemli hedefleri vurmak için kullanılabilecek daha uzun menzilli dronların da önemini fark etti.

Rusya İran'dan ithal ettiği yüzlerce Shahed-136 insansız hava aracını ucuz bir seyir füzesi olarak kullandı.

Yavaş uçmalarına rağmen Ukrayna'nın hava savunmasını yıpratmaya yarıyor ve drone, cruise ve balistik füze saldırılarının bir kombinasyonu olarak Ukrayna'nın füze envanterini tüketiyor.

Ukrayna, çok sayıda ucuz, etkili ve silahlı insansız hava aracının endüstriyel düzeydeki bir savaşta faydalı olduğu ve zayıf bir hava kuvvetini dengelemek için iyi bir yol olduğu dersini aldı.

Ukrayna, teorik olarak Moskova ve St Petersburg'u menzile sokarak 1.000 km uzaklıktaki hedefleri yok edebilecek insansız hava araçlarının seri üretimini planlıyor. Daha da önemlisi, demiryolu manevra merkezleri, liman tesisleri, tren garları ve kışlalar artık potansiyel olarak ateş altında olacak ve Rusya'nın ön hatlardaki güçlerine ikmal sağlamadaki lojistik zorluklarını daha da karmaşık hale getirecektir.

Ukrayna Başbakan Yardımcısı Mykhailo Fedorov, insansız hava araçlarına duyulan güven hakkında bir fikir vermek için, sadece 2023 yılında üretilen yerli drone sayısının 300.000'e ulaştığını ve buna yabancı bağışların dahil olmadığını söyledi.

Bu yılki hedef, ABD'nin Ukrayna'ya verdiği desteğin azalmasını telafi etmek amacıyla, bileşenlerinin en az yarısı yerli yapım olmak üzere bir milyondan fazla insansız hava aracı üretmek.

Endüstri kilit önemde

ABD seçimlerini kim kazanırsa kazansın, ülke içindeki kaygılar ve İsrail'in Gazze operasyonu gibi diğer savaşlar ABD'nin desteğini ve kaynaklarını tükettikçe Ukrayna'ya verilen destek azaldı.

Rusya ekonomisini savaşa hazır hale getirdikçe ve savaş alanındaki önemli kayıplarını telafi etmek için toplam bütçesinin yüzde 6.5'ini ayırdıkça Ukrayna çaresizce ihtiyaç duyduğu askeri yardımı göremiyor.

Royal United Services Institute (RUSI) adlı düşünce kuruluşu tarafından bu ay yayınlanan bir tahmine göre Rusya şu anda ayda 125 tank üretebiliyor ki bu da son çatışmalarda imha edilenlerin yerini doldurmaya yeter de artar bile.

Ukrayna, NATO'nun Avrupalı üyelerine, ABD'nin askeri yardımdaki olası açığını kapatmaları için giderek daha fazla bel bağlıyor.

Ukrayna'nın insansız hava araçları ve topçu mühimmatı üretimini arttırması artık ulusal bir öncelik olarak görülüyor.

Hesaplara göre Ukrayna'nın Rusya'ya ayak uydurabilmesi için ayda 240.000 top mermisine daha ihtiyacı var.

Çatışmaların çoğu uzun mesafeden yürütüldüğünden, topçu mühimmatı her iki taraf için de kilit önem taşıyor.

Rus endüstrisi, Kuzey Kore'den ithal ettiği topçu mühimmatı ve balistik füzelerle birlikte topçu mermisi ve çoklu fırlatma roket sistemleri (MLRS) üretimini önemli ölçüde arttırdı.

Rusya artık her bir Ukraynalı için beş top mermisi atabiliyor. Bazı bölgelerdeki çaresiz Ukraynalı savunmacılar artık sadece yenilgiyi önlemek için günde birkaç mermi atmaya başladılar.

Çıkarılan zor dersler

Dünya orduları bu çatışmanın gelişimini izlerken bir takım acı dersler çıkarmak zorunda kaldılar.

Savaş öncesi topçu üretimi tahminleri son derece düşüktü ve Ukrayna savaşı, denk ya da daha büyük bir orduyla savaşırken ne kadar büyük bir endüstriyel güce ihtiyaç duyulduğunu gösterdi.

Savaş öncesi füze stokları da son derece düşüktü.

Kara saldırı füzelerinin çoğu Soğuk Savaş'tan kalmaydı ve çoğunlukla nükleer başlıklı olacaktı, birkaç yüz tanesi yeterli olacaktı. Artık binlerce füzeye ihtiyaç duyulacağı açıktır; bu da düşük maliyetli, hızlı üretilen füzelerin cephaneliğin kilit parçaları olduğu anlamına gelmektedir.

Çok katmanlı bir hava savunma sistemi de yine üretimi hızla arttırılabilecek bol miktarda ucuz füzeye dayanmaktadır. Aynı şey seyir füzeleri için de geçerlidir.

Menzili 250 kilometreden fazla olan Storm Shadow füzesi son derece etkilidir ancak pahalıdır ve yapımı uzun zaman alır. Daha ucuz alternatiflere ihtiyaç vardır.

Tank düşüncesi geri dönüş yaptı.

İşgalden önce pek çok ordu tank envanterlerini düzenli olarak elden çıkarıyordu. Ancak deneyimler, tankın uygun şekilde korunması ve birleşik silahlarla yapılan saldırıların bir parçası olması halinde savaş alanında hala büyük faydalar sağladığını ve müthiş bir silah olmaya devam ettiğini gösteriyor.

Savaş alanının her kademesine sızmış olan insansız hava araçlarına geri dönelim. Ciddi bir güç çarpanı olan insansız hava araçları, her ordunun sahip olduğu ekipman ve silahlardan daha fazla faydalanmasına yardımcı olabilir.

Ukraynalı bir asker kısa süre önce Politico'ya verdiği bir röportajda, topçu birliklerinin isabet oranının dronlarla eşleştirildiğinde yüzde 250 arttığını belirtmiştir.

Kaynak: Mepa News