Araştırma: Geç saatlere kadar uyumak uykusuzluktan daha zararlı
Yeni bir bilimsel araştırma, hafta sonu geç saatlere kadar uyumanın, hafta boyunca yaşanan uyku eksikliğinin zararlı etkilerini telafi etmediğini ortaya koydu.
ABD’de yürütülen araştırma, uyku yoksunluğu yaşayanların, günde dokuz saat uyuyanlara kıyasla gece yarısı atıştırmasına ve dolayısıyla kilo almaya daha müsait olduğunu gösterdi. Elde edilen bulgular, bu şartlar altındaki insanların kan şekeri seviyesinin de düştüğünü kanıtladı.
Colorado Üniversitesi’nin araştırmasına katılan 40 yaş altı 36 sağlıklı yetişkinin iki hafta boyunca uykuları izlendi. Bu insanlara çalışmanın yürütüldüğü kronobiyoloji laboratuvarlarında yiyecek verilirken, kaldıkları ortam da ışığa maruz bırakıldı.
Çalışmalar sırasında katılımcılar üç gruba ayrıldı: Bir grubun dokuz gece boyunca dokuzar saat uyumasına izin verilirken, bir diğerinin uyku süresi gecede beş saatle sınırlandırıldı. Beş gün boyunca uykuları kısıtlanan ve hafta sonu diledikleri kadar uyumalarına izin verilen son gruptan ise daha sonra sınırlı uyku sürelerine geri dönmeleri istendi.
Elde edilen sonuçlar, hafta sonu grubunun daha çok uyku bozukluğu yaşadığını ve hafta sonu geç kalkmanın hafta içindeki açığı kapatmaya sadece 66 dakikalık katkı sağladığını gösterdi.
Öte yandan kronik uyku yoksunluğu çeken grupta insülin duyarlılığı iki kat düşük çıkarken, özellikle kas ve karaciğer hücrelerinin uykusuzluktan olumsuz etkilendiği görüldü.
Colorado Üniversitesi’nden araştırmacılar, aile ve sosyal çevre baskısı altındaki insanların iş ya da okulla özel yaşamları arasında denge kurmaya çalışırken haftayı uykusuz geçirmesinin giderek yaygınlaştığını belirtti.
Current Biology adlı hakemli bilimsel dergide yayımlanan araştırmanın yazarlarından Profesör Ken Wright şöyle konuştu:
“İş ya da okulda geçen bir hafta boyunca alınan yetersiz kısa uykular, insanların ihtiyaçlarından daha fazla yemelerine yol açıyor ve bu da kilo almalarına neden oluyor. Daha fazla yediklerinde ise yemek sonrası atıştırmasına eğilimli oluyorlar. Tüm bunlar da kan şekeri seviyelerini düzenleme yeteneğinin azalmasıyla sonuçlanıyor.”
Araştırma ekibi ayrıca, yetişkinlerin televizyon ya da diğer eğlence etkinliklerine harcadıkları zamanı azaltarak her gece yedi saat uyumasının sağlıkları için iyi olduğunu vurguladı.
Uyku, sindirim sisteminden strese kadar vücudun metabolizmasına ait birçok işleyişin dengelenmesinde önemli bir rol oynuyor. Bu nedenle uzun süreli uyku yoksunluğunun, diyabet ve kalp hastalığı riskinin artmasına yol açtığı belirtiliyor.
