Brexit'in 5'inci yıldönümü: İngiltere nereye gidiyor?

Brexit referandumunun 5. yılında İngiltere süreç nedeniyle oldukça bölünmüş ve zor bir durumda bulunuyor.

İngiltere halkı, 5 Haziran 1975 referandumuyla Avrupa Birliği'ne girmeye %67 oyla 'Evet' demişti. Bundan tam 5 sene önce ise 23 Haziran 2016 referandumu ile Avrupa Birliği'ne %52 oranında 'Hayır' denilmesiyle, Brexit'in (İngiltere'nin Avrupa Birliği'nden ayrılması) önü açılmış oldu.

23 Haziran 2016 Brexit referandumu

Dönemin Başbakanı David Cameron artan talepler üzerine 23 Haziran 2016'ta İngiltere'nin AB'de kalıp kalmamasına ilişkin referanduma gitmiş, kendisinin birlikte kalma yanlısı olduğunu en açık biçimde belirtmişti.

Referandum öncesi anketlerin tümünde İngiltere'nin AB'de kalması kararı önde görünürken, referandumda AB'den çıkma seçeneğinin %52 çıkması büyük bir sürpriz oldu.

Brexit'in AB'nin imajına büyük zarar verdiği ve Avrupa tarihinde önemli bir nokta teşkil ettiği belirtiliyor.

Brexit'in tamamlanması ve sonuçları (2020)

İngiltere'nin AB'den ayrılan ilk ülke olduğu gerçeği ve AB ile derin bağları, Brexit'in zamana yayılarak gerçekleşmesi sonucunu doğurdu. Süreç ancak Aralık 2020'de tamamlanabildi.

Mevcut İngiliz başbakanı Boris Johnson'ın 2016 referandumunda ateşli bir Brexit yanlısı olması da süreci kolaylaştırdı.

İngiltere'nin uzun vadede AB'den ayrılmasının sonuçları henüz net olarak ortaya çıkmış değil. Ancak, referandumdan bu yana geçen 5 yıl ve İngiltere'nin AB'den tamamen ayrılmasından bu yana geçen 6 ay, İngiltere'yi kısmi maddi zarara uğrattı ve ülke halkını ikiye böldü.

Brexit referandumundan bu yana İngiltere'den ciddi bir sermaye kaçışı gerçekleşti. Brexit'in tamamlamasıyla İngiltere'nin AB üyesi ülkelerle ticari ilişkileri, Brexit öncesine göre bariz bir şekilde zorlaştı.

Brexit Birleşik Krallığı dağıtıyor mu?

Fakat Brexit'in İngiltere'ye maliyeti sadece ekonomik boyutla sınırlı kalmadı.

İngiltere, Kuzey İrlanda, İskoçya, Galler ve Cebelitarık'ın bütünü Birleşik Krallık'ı oluşturuyor.

Referandumda İngiltere ve Galler'de halk Brexit'e 'Evet' derken Kuzey İrlanda, İskoçya ve Cebelitarık'taki halk 'Hayır' demişti.

Brexit'in Kuzey İrlanda, İskoçya ve Cebelitarık'ta tepkiyle karşılandığı ve bu bölgelerde Birleşik Krallık'tan ayrılma yanlılarını da artırdığı biliniyor.

Kuzey İrlanda

Ticari etkileşimde özel bir statü tanınmasına rağmen, İrlanda Adası'nda AB üyesi olan İrlanda Cumhuriyeti ile artık AB üyesi olmayan Kuzey İrlanda arasında serbest geçiş de kısmen sınırlandı.

Bu durum Kuzey İrlanda'da ve İrlanda Cumhuriyeti'nde tepkiyle karşılandı. Kuzey İrlanda'da Katolik ve Protestanların tarihi ve kanlı bir ihtilafı mevcut. Katoliklerin nüfus artış hızı daha yüksek olduğundan yakında çoğunluğa geçmeleri bekleniyor. Bölgede Katoliklik, Birleşik Krallık'tan ayrılma talebiyle özdeşleşiyor. Brexit'in getirdiği memnuniyetsizlik de buna eklendiğinde Kuzey İrlanda'da Birleşik Krallık'tan ayrılma talebi artıyor.

Bu şartlarda gelecekte Kuzey İrlanda'da Birleşik Krallık'tan ayrılma referandumu yapılması durumunda sonucun ayrılığa evet çıkabileceği tahmin ediliyor.

İskoçya

Doğal kaynakları nedeniyle Birleşik Krallık için önemi büyük olan İskoçya 2014'te bağımsızlık referandumuna gitmiş, sonuç %55 ile bağımsızlığa hayır olmuştu.

Brexit'e hayır diyen İskoçya'da da şu an bir bağımsızlık referandumu yapıldığı takdirde, sonucun evet çıkmasının muhtemel olduğu belirtiliyor.

Cebelitarık

Cebelitarık, yalnızca 34 bin nüfusa ve oldukça küçük bir yüzölçümüne sahip.

Ancak bölge, Akdeniz'in Atlas Okyanusu ile birleştiği Cebelitarık Boğazı'nı kontrol ettiği için çok stratejik bir öneme sahip.

Cebelitarık da Brexit'ten şikayetçi olan bölgelerden. İber Yarımadası'nın en güneyinde yer alan bu küçük bölgenin tek kara bağlantısı İspanya'yla. Brexit öncesinde Cebelitarık'ın gıda maddelerinin tamamına yakını serbest geçiş sayesinde kara yoluyla İspanya'dan temin ediliyordu.

Brexit bu sebeple Cebelitarıklıların İspanya'dan gıda ve mal teminini zorlaştırdı. Son dönemde Cebelitarık sakinlerinden, bölgenin İspanya'ya katılmasını destekleyenlerin arttığı belirtiliyor. İngiltere Cebelitarık'ı İspanya Veraset Savaşı'nda (1701-1714) İspanya'dan almıştı. İspanya bu tarihten beri Cebelitarık üzerinde hak iddia ediyor ve bölgede kendisine katılma yanlılarını çoğaltmaya çalışıyor.

İngiltere nereye gidiyor?

Brexit yanlısı İngilizler 2016 referandumunda söylemlerini AB'nin İngiltere'ye yük olduğu ve yarar sağlamadığı üzerine kurmuşlardı.

5 yılın ardından gelinen noktada İngiltere'nin Brexit'ten yararlandığını ve yüklerinden kurtulduğunu söylemek güç.

İngiltere'nin yeni bir model üretememesi durumunda, 1970'li yıllarda olduğu gibi sosyo-ekonomik açıdan bunalımlı, Birleşik Krallık'ın da dağılabileceği bir döneme girilebileceği tahmin ediliyor.

Kaynak: Mepa News