Cezayir yönetimi Fransız sömürgeciliğini 'suç' olarak kabul etti

Cezayir parlamentosu Çarşamba günü Fransa'nın ülkeyi sömürgeleştirmesini suç ilan eden ve özür ve tazminat talep eden bir yasayı oy birliğiyle onayladı.

Bir analist, iki ülkenin diplomatik krize sürüklendiği bir dönemde yapılan oylamanın büyük ölçüde sembolik olmakla birlikte siyasi açıdan önemli olduğunu söyledi.

Meclis Başkanı Brahim Boughali oylamadan önce devlet haber ajansına yaptığı açıklamada yasanın "Cezayir'in ulusal hafızasının ne silinebilir ne de müzakere edilebilir olduğuna dair hem içeriye hem de dışarıya açık bir mesaj göndereceğini" söyledi.

Yasa, "nükleer denemeler, yargısız infazlar, fiziksel ve psikolojik işkence ve kaynakların sistematik olarak yağmalanması da dahil olmak üzere “Fransız sömürgeciliğinin suçlarını" listeliyor.

Yasa kapsamında, "Fransız sömürgeciliğinin neden olduğu tüm maddi ve manevi zararların tam ve adil bir şekilde tazmin edilmesinin Cezayir devleti ve halkının devredilemez bir hakkı olduğu" belirtiliyor.

Fransa ise yasaya tepki gösterdi.

Fransa Dışişleri Bakanlığı sözcüsü yasanın kabul edilmesini "Fransa-Cezayir diyaloğunu yeniden başlatma ve tarihi konulardaki tartışmaları yatıştırma arzusuna ters düştüğü" gerekçesiyle kınadı.

Analiz | Fas-Fransa-Cezayir hattında neler yaşanıyor?

Fransa, 1830'dan 1962'ye kadar Cezayir'de sömürgeci bir işgalci olarak varlık gösterdi.

Bu dönem, 1954-1962 yılları arasındaki bağımsızlık savaşına kadar toplu katliamlar ve geniş çaplı sürgünlerle geçti.

Cezayir savaşta 1.5 milyon insanın öldüğünü belirtirken, Fransız tarihçiler ölü sayısını 400 bini Cezayirli olmak üzere toplam 500 bin olarak veriyor.

Macron daha önce Cezayir'in sömürgeleştirilmesini "insanlığa karşı işlenmiş bir suç" olarak kabul etmiş ancak özür dilemekten kaçınmıştı.

İngiltere'deki Exeter Üniversitesi'nde sömürge tarihi araştırmacısı olan Hosni Kitouni, "yasal olarak bu yasanın uluslararası bir kapsamı olmadığını ve bu nedenle Fransa için bağlayıcı olmadığını" söyledi ancak "Siyasi ve sembolik olarak önemli. Fransa ile ilişkilerde hafıza açısından bir kopuşa işaret ediyor" ifadelerini kullandı.

Kaynak: Mepa News