Dronlar Ukrayna savaşını nasıl şekillendirdi?

Stavros Atlamazoglou | The National Interest | Tercüme: Mepa News

Ukrayna'daki çatışma nihayet sona erdiğinde ve tarihçiler savaşı ve birçok bölümünü ele almaya başladığında, insansız hava aracı sistemleri ve modern savaş alanında oynadıkları rol tartışmalarına nehirler dolusu mürekkep dökülecek.

Ukrayna'daki savaş ilk büyük insansız hava aracı savaşıdır. Elbette ordular insansız hava sistemlerini kinetik saldırılar ve istihbarat toplama görevleri için onlarca yıldır kullanıyorlar. Ancak insansız hava araçları savaş tarihinde hiçbir zaman her iki tarafın operasyonlarında bu kadar kilit bir rol oynamamıştı.

Drone savaşları

Ukrayna'daki savaş, daha önceki tüm çatışmalardan çok daha büyük ölçüde bir insansız hava araçları savaşıdır. İnsansız hava sistemlerinin bu kadar önemli bir rol oynadığı ilk devletler arası çatışmadır. Her iki ordu da saldırı, keşif ve istihbarat sağlamak için insansız hava araçlarını daha önce görülmemiş bir düzeyde kullanıyor.

İngiltere Savunma Bakanlığı Ukrayna'daki çatışmayla ilgili son istihbarat tahmininde “Ocak 2025'te Rusya Ukrayna'ya yaklaşık 2.400 Tek Yönlü Saldırı İnsansız Hava Sistemi (OWA UAS) fırlatarak Aralık 2024’te öngörülen toplam 1.700 sayısını aştı” değerlendirmesinde bulundu.

Rus ordusu kamikaze İHA'larını öncelikle Ukrayna'nın enerji şebekesini, kritik altyapısını ve önemli askeri hedeflerini vurmak için kullanıyor. Ancak kamikaze İHA'lar sık sık yoldan çıkarak sivil hedefleri vuruyor ve her yaştan masum insanın ölümüne ve sakat kalmasına neden olabiliyor.

“Ocak 2025 toplamı Kasım 2024 ve Ekim 2024 toplamlarıyla karşılaştırılabilir. Rusya'nın aylık en az 2.000 adet kamikaze İHA fırlatma oranının 2025 yılına kadar standart beklenti olmaya devam etmesi muhtemeldir.”

Füzelere göre ucuz bir alternatif

Rus ordusunun insansız hava aracı sistemlerine bu denli ağırlık vermesinin nedeni, bu sistemlerin gelişmiş füze sistemleri kullanmaktan çok daha ucuz ve uygulanabilir bir alternatif sunmasıdır. Çok daha hızlı balistik ve seyir füzeleri Rus cephaneliğinde bol miktarda bulunmuyor ve genellikle daha zor korunan hayati hedefler için ayrılmış durumdalar.

ABD öncülüğündeki uluslararası yaptırımların yanı sıra Rusya'nın kronik üretim sorunları, Rus savunma ve havacılık sanayisinin gelişmiş silahlar üretme kapasitesini ciddi şekilde sekteye uğrattı. Moskova yeterli sayıda füze üretmek için gerekli malzemeyi bulmakta zorlanıyor. Dolayısıyla, Moskova yeterince balistik ve seyir füzesi üretemediği için, görevlerinin çoğunu çok daha ucuz -ancak genel olarak daha az etkili- insansız hava araçlarına yaptırıyor.

Kremlin insansız hava aracı cephaneliğini doldurmak için üçüncü ülkelere, özellikle de İran'a yöneldi. Tahran, Rus ordusuna binlerce insansız hava aracı ve bunların nasıl kullanılacağına dair gerekli eğitimi sağladı.

“Kamikaze İHA fırlatma operasyonlarını engellemek zordur. Ancak 26 Ocak 2025 ve 06 Şubat 2025 tarihlerinde Ukrayna, Rusya'nın bilinen kamikaze İHA operasyonel tesislerine karşı kendi saldırılarını başlattı ve her iki tesiste de hasar kaydedildi.”

Ukraynalılar da aynı zamanda çok iyi insansız hava aracı operatörleri olmuş ve tüm kullanımlar için insansız hava sistemleri geliştirme ve üretme konusunda etkileyici bir ustalık göstermişlerdir.

Ukraynalı kamikaze insansız hava araçları, komuta ve kontrol noktaları, hava savunma istasyonları, mühimmat depoları, kritik altyapı, petrol rafinerileri, kışlalar ve askeri fabrikalar da dâhil olmak üzere Rusya'daki kilit askeri hedefleri defalarca vurdu.

İngiliz Savunma Bakanlığı şu sonuca varmıştır: “Bu saldırılar Rusya'nın askeri tesisleri Ukrayna İHA'larının saldırılarından koruyamadığını bir kez daha ortaya koymaktadır.”

Kaynak: Mepa News