Etiyopya ordusu toplu sivil infazları ile suçlanıyor

İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), Birleşmiş Milletler'i bağımsız bir soruşturma başlatmaya çağırırken, Etiyopya ordusunun bu yılın başlarında ülkenin kuzeybatısındaki Amhara bölgesinde "birkaç düzine sivili topluca infaz ettiğini" ve başka savaş suçları işlediğini söyledi.

New York merkezli insan hakları grubu Perşembe günü yayınladığı bir raporda, Ocak ayı sonlarında Meravi kentinde yaşanan olayın, Etiyopya devlet güçleri ile Fano milisleri arasında Ağustos ayında çatışmaların başlamasından bu yana siviller için en ölümcül olaylardan biri olduğunu söyledi.

HRW Afrika Direktör Yardımcısı Laetitia Bader, "Siviller bir kez daha cezasızlıkla hareket eden istismarcı bir ordunun cezasına katlanıyor” dedi ve ekledi:

"Etiyopya silahlı kuvvetlerinin Amhara'daki sivilleri acımasızca öldürmesi, hükümetin bölgeye kanun ve düzen getirmeye çalıştığı iddialarının altını oyuyor.”

En az 45 ile 80 kişi infaz edildi

Etiyopya hükümeti veya ordu tarafından konuyla ilgili bir yorum yapılmadı, ancak devlet tarafından atanan Etiyopya İnsan Hakları Komisyonu tarafından yürütülen ayrı bir soruşturma, Meravi'de en az 45 kişinin hükümet güçleri tarafından öldürüldüğünü tahmin ediyor.

HRW, Meravi'deki toplam sivil cinayet sayısını belirleyemediğini söyledi ve bazı hesapların bu rakamı 80'den fazla olarak gösterdiğini ekledi.

Aralarında mağdurların ve aile üyelerinin de bulunduğu bir düzineden fazla tanık, hak örgütlerine ordu tarafından şehirde gerçekleştirildiği iddia edilen ihlalleri anlattı.

HRW ayrıca 29 Ocak saldırısının ardından sosyal medyada yayınlanan videoları analiz edip doğruladığını ve tanıkların ifadelerini destekleyen uydu görüntülerini incelediğini söyledi.

Sivil mülklerin yağmalanması

HRW, BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği'ni iddia edilen ihlallere ilişkin soruşturmaya öncülük etmeye çağırdı.

Ayrıca Afrika Birliği'ni, Etiyopya federal güçlerinin barışı koruma misyonlarına tüm konuşlandırmalarını "ağır suistimallerden sorumlu komutanlar sorumlu tutulana" kadar askıya almaya çağırdı.

HRW, "Amhara'daki silahlı çatışmaya uygulanabilir uluslararası insancıl hukuk uyarınca, sivillerin kasıtlı olarak öldürülmesi veya kötü muamele görmesi ve sivil malların yağmalanması ve talan edilmesi yasaktır ve savaş suçu olarak soruşturulabilir" dedi.

HRW tarafından toplanan tanıklıklar, Fano savaşçılarının Etiyopya güçlerine yönelik bir saldırının ardından Meravi'den çekildikten sonra, askerlerin altı saatlik bir süre boyunca ev baskınları sırasında olduğu kadar sokaklarda da sivilleri kurşuna dizdiğini ortaya koydu.

HRW, "Askerler ayrıca sivil mülkleri yağmaladı ve tahrip etti" dedi.

Birkaç bölge sakini de HRW'ye, kasabada kalan askerlerin halkın ölenlerin cenazelerini toplamasına ve gömmesine izin vermediğini söyledi.

HRW Afrika Direktör Yardımcısı Bader, Etiyopya hükümetinin suistimaller için hesap verebilirliği sağlamadaki "başarısızlığının" "devam eden şiddet ve cezasızlık döngülerine katkıda bulunduğunu" söyledi.

Şubat ayı başlarında Etiyopya parlamentosu, ülkenin en kalabalık ikinci bölgesi olan Amhara'da Ağustos 2023'te yürürlüğe giren olağanüstü hali uzattı.

Fano savaşçıları, Başbakan Abiy Ahmed'in Etiyopya'nın 11 bölgesinden güvenlik güçlerinin polise veya ulusal orduya entegre edilmesini emretmesinin ardından geçen yıl Nisan ayında Amhara'da bir hafta süren şiddetli protestolara katıldı.

Protestocular, emrin ülkenin en büyük ikinci bölgesi olan Amhara'yı zayıflatmayı amaçladığını düşünüyordu. Federal hükümet bunu reddetti.

Kaynak: Mepa News, Al Jazeera