İran ile İsrail daha fazla ne kadar savaşabilir?

İsrail ve İran arasında şimdiye kadar tanık olunan en şiddetli çatışmalar bir haftayı geride bıraktı.

Peki bu çatışmalar ne kadar sürebilir ve çatışmanın ABD silah stokları üzerinde ne tür bir etkisi olabilir?

Analistler, mevcut ve eski ABD'li yetkililer çatışmanın uzun vadeli bir harekâta dönüşme ihtimalinin düşük olduğuna inanıyor.

Eski bir üst düzey bir Amerikalı yetkili, “Aylardan çok günlere yakın ve İran'ın İsrail'den daha fazla sorunu var” dedi.

İsrail, İran'dan daha derin stoklara ve daha gelişmiş askeri yeteneklere sahip. Yetkililer Tahran'ın sadece silah sıkıntısı çekmediğini, İsrail'in birkaç üst düzey generali ve üst düzey yardımcısını öldürmesinin ardından ciddi koordinasyon sorunları yaşadığını söylüyor.

Eski bir yetkili “Bu durum İran ordusunun kendi içindeki koordinasyonu ve saldırı düzenlemesini çok daha zor hale getiriyor” dedi.

Buna rağmen Washington'da, ya İsrail'e transfer edilen ya da ABD güçleri tarafından İran'ın füze ve insansız hava aracı saldırılarını savuşturmak için kullanılan ABD füze önleme ve diğer hava savunma sistemlerinin tükenmesine ilişkin endişeler artıyor.

Eski ABD'li yetkililerden biri “Bu [İsrail-İran çatışması] rezervlerimizi yiyip bitiriyor” dedi. Ancak bu yetkili “zaman İsrail'den çok İran'ın aleyhine işliyor” diye de ekledi.

Son iki yılda ABD ordusu da Kızıldeniz'deki Husi saldırılarına karşı koymak için önemli sayıda mühimmat kullandı. Bu durum Trump yönetimi Yemen'deki Husi liderliğini ve silah altyapısını hedef alan bir saldırı kampanyası başlatana kadar devam etti. Bu çaba kapsamında SM-2, SM-3 ve SM-6 önleme füzeleri de dâhil olmak üzere büyük miktarda ABD füzesi kullanıldı.

Bu arada ABD'nin savunma sanayi, Rusya'nın işgalinin ardından ABD'nin Ukrayna'ya milyarlarca dolarlık silah yardımı yapmasından bu yana ciddi bir baskı altında. Husilerin aylarca süren saldırıları, geçen ay ateşkes sağlanmadan önce ABD stoklarını daha da tüketti ve bölgedeki günlük silah kullanımına ara verdi.

Washington Enstitüsü Askeri ve Güvenlik Çalışmaları Programı Direktörü Michael Eisenstadt, ABD'nin silah stokları konusunda sadece Orta Doğu'daki krizler nedeniyle değil, “Çin'le ya da Kore Yarımadası'nda bir kriz yaşanması durumunda, mühimmat harcama oranlarının çok daha yüksek olmasının beklendiğini” söyledi.

Çarşamba günü Senato Silahlı Hizmetler Komitesi Başkanı Roger Wicker, Pentagon şefi ve ABD ordusunun en üst düzey komutanının katıldığı bir oturumda, yönetimin önerdiği savunma bütçesini incelerken alarm verdi.

"İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana en tehlikeli ulusal güvenlik dönemini yaşıyoruz. Sınır tanımayan, saldırgan diktatörler hareket halinde. Ve daha da önemlisi, savaşın karakteri hızla değişiyor" dedi Wicker.

Ayrıca bütçe talebini eleştirerek, ABD savunma sanayi tabanını yeniden inşa etmek için gereken stratejik yatırımlardan yoksun olduğu uyarısında bulundu.

ABD'nin İsrail'i savunması

İsrail'in ABD Büyükelçisi bu hafta yaptığı açıklamada İran'ın yaklaşık 2.000 balistik füzeye sahip olduğunu söyledi.

İsrail basınında yer alan haberlere göre bunlardan yaklaşık 400 tanesi fırlatılmış durumda. İran'ın ayrıca bilinmeyen sayıda daha düşük maliyetli seyir füzesi ve insansız hava aracına sahip olduğuna inanılıyor ve bunları genellikle İsrail ve ABD hava savunmalarını alt etmeyi amaçlayan toplu salvolarda kullanıyor.

ABD'nin şu anda İsrail'de konuşlandırılmış en az bir -muhtemelen iki- Terminal Yüksek İrtifa Alan Savunması (THAAD) bataryası var. Bunlar geçen yılki gerilim sırasında İran'ın füze saldırılarını engellemeye yardımcı olmak için kullanılmıştı.

Wall Street Journal'a konuşan ABD'li yetkililer İsrail'in füze önleyici stoklarını yenilemede giderek artan zorluklarla karşı karşıya olduğunu belirtti.

İsrail ordusu, sürekli füze tehditlerini yönetmek için kısmen ABD sistemleri tarafından desteklenen çok katmanlı bir hava savunma mimarisine sahip. Bu sistemler arasında orta ve uzun menzilli balistik füzeleri önlemeye yönelik Arrow 2 ve Arrow 3 sistemlerinin yanı sıra kısa menzilli roket ve mermiler için Davut Sapanı ve Demir Kubbe de yer alıyor.

Eisenstadt İsrail'in füze savunma envanterini “yaktığını” söyledi.

Ancak İsrail'in İran'ın füze rampalarını imha etme kabiliyetinin, gelen füzelerin sayısını azaltmaya yardımcı olduğunu ve tehdidi daha yönetilebilir hale getirdiğini kaydetti.

ABD'nin İran'a yönelik doğrudan saldırılara katılıp katılmaması İsrail'in ilave önleyicilere olan ihtiyacını daha da etkileyebilir.

Eisenstadt'a göre, “Bununla birlikte, İran yine de savaşı uzatabilir, ancak silahlı kuvvetlerine, askeri endüstrilerine ve ulusal altyapısına verilen zarar nedeniyle artık bunu yapmanın çıkarlarına hizmet etmediği bir zaman gelebilir ve savaşı sona erdirmek için İsrail ve ABD'ye baskı yapmak için... başka yerlerde gerilimi artırabilir.”

Çarşamba günü ABD Başkanı Donald Trump İran'a saldırma konusunda henüz bir karar vermediğini söyledi. Oval Ofis'te yaptığı konuşmada “Savaşmak istemiyorum” dedi ve ekledi: “Ancak savaşmak ile [İran'ın] nükleer silaha sahip olması arasında bir seçim yapmak gerekirse, yapmanız gerekeni yapmak zorundasınız.”

Kaynak: Mepa News, Al Arabiya English