İsrail, Filistin'i tanıma hamlelerine yanıt olarak Batı Şeria'nın ilhakını değerlendiriyor

Konuyla ilgili doğrudan bilgi sahibi üç İsrailli kaynak ile ABD'li ve Avrupalı yetkiliye göre İsrail hükümeti, Filistin'in bazı Batılı ülkeler tarafından yakında tanınacak olmasına misilleme olarak işgal altındaki Batı Şeria'nın bazı bölgelerini ilhak etmeyi tartışıyor.

Uluslararası toplumun çoğu Batı Şeria'yı işgal altındaki topraklar olarak görüyor.

İsrail'in bir sonraki hamlesi, ilk döneminde İsrail'in ilhaklarını iki kez engelleyen Başkan Trump'ın tutumuna bağlı olacak. ABD'nin İsrail Büyükelçisi Mike Huckabee Axios'a yaptığı açıklamada yönetimin henüz bir pozisyonu olmadığını söyledi.

Huckabee, "Planlanan ilhakın ne kadar kapsamlı olduğunu bilmiyorum. İsrail hükümeti içinde bunun nerede ve ne kadar olacağı konusunda ortak bir görüş olduğundan emin değilim" dedi.

Netanyahu'dan 'Arz-ı Mevud' mesajı: "Büyük İsrail'i kurmak görevimiz"

Bazı İsrailli yetkililer Trump yönetiminin ilhaka karşı çıkmayacağını çünkü Filistin'i tanımayı planlayan ülkelere çok kızgın olduklarını iddia ediyor.

Aralarında Avustralya, Kanada, Fransa ve İngiltere'nin de bulunduğu ülkeler Eylül ayı sonundaki BM Genel Kurulu'nda Filistin Devleti'ni tanıyacaklarını açıklayarak halihazırda tanıyan yaklaşık 150 ülkeye katıldılar.

İsrail ve ABD ise Filistin Yönetimi'ne karşı cezalandırıcı önlemler alarak bu ülkeleri caydırmaya çalışıyor ve tanımanın gerçekleşmesi halinde daha da sert adımlar atılacağı tehdidinde bulunuyor.

ABD Dışişleri Bakanlığı Cuma günü yaptığı açıklamada Eylül ayındaki BM Genel Kuruluna katılmak isteyen üst düzey Filistinli yetkililere vize vermeyeceğini ve daha önce verilmiş olan vizeleri de iptal edeceğini duyurdu.

Bir Dışişleri Bakanlığı yetkilisi Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ın New York'u ziyaret etmesinin engelleneceğini doğruladı.

İsrailli ve Avrupalı iki yetkili, İsrail Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer ve Dışişleri Bakanı Gideon Saar'ın Avrupalı mevkidaşlarına Filistin'i tanımaya devam etmeleri halinde İsrail'in Batı Şeria'nın bazı bölgelerini ilhak edebileceğini söylediğini aktardı.

İsrailli bakanlar: Batı Şeria'yı ilhak etmek için tüm hazırlıkları tamamladık

Avrupalı bir yetkili Dermer'in Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un Orta Doğu danışmanı Anne-Claire Legendre'ye İsrail'in Batı Şeria'nın yüzde 60'ını oluşturan “C Bölgesi”nin tamamını ilhak edebileceğini söylediğini aktardı.

İsrailli yetkililer, Başbakan Binyamin Netanyahu'nun geçen hafta İsrail'in tanımalara misilleme olarak atabileceği olası adımları görüşmek üzere bir toplantı düzenlediğini söylüyor.

Netanyahu'nun aşırı milliyetçi koalisyon ortaklarından bazıları ilhak için bastırırken, İsrail güvenlik kabinesinin Pazar günü bu konuyu görüşeceği belirtildi. Knesset'teki ve İsrail medyasındaki yerleşimci lobisi de bu hamle için bastırıyor.

Axios'a konuşan Huckabee, İsrail hükümetinin Batı Şeria için kullandığı terimi kullanarak, “Avrupalıların yapmayı planladıkları şey, İsrail'de giderek daha fazla insanın Yahudiye ve Samiriye'nin bazı kısımlarının ilhak edilmesinden bahsetmeye başlamasına neden olmaya başladı” dedi.

Hukuk uzmanları İsrail'in Batı Şeria'nın bazı bölümleri üzerinde egemenlik ilan etmesinin BM Şartı ve Cenevre Sözleşmesi'ni ihlal edeceğini söylüyor. Uluslararası Ceza Mahkemesi halihazırda İsrail'in Batı Şeria'daki yerleşim faaliyetlerini potansiyel bir savaş suçu olarak soruşturuyor.

Avrupalı yetkililer böyle bir adımın AB, üye devletler ve diğer batılı ülkeler tarafından İsrail'e karşı yaptırımlara yol açabileceği uyarısında bulunuyor.

Arap yetkililer ise İsrail'in Batı Şeria'yı ilhak etmesinin Arap ülkelerinin İsrail'le yaptıkları barış anlaşmalarını askıya almalarına ya da notlarını düşürmelerine yol açacağını ve olası İsrail-Suudi normalleşmesini daha da derin bir donma noktasına getireceğini söylüyor.

Üst düzey bir İsrailli yetkili birkaç seçeneğin değerlendirildiğini ve Dermer'in Fransızlara sunduğu seçeneğin maksimalist yaklaşım olduğunu söyledi.

Bir diğer seçenek ise Batı Şeria'nın yaklaşık yüzde 10'unu oluşturan Yahudi yerleşimlerinin ve bunlara erişim yollarının ilhak edilmesi.

Üçüncü bir seçenek ise Batı Şeria'nın kabaca yüzde 30'unu oluşturan yerleşimlerin, ulaşım yollarının ve Ürdün Vadisi'nin ilhak edilmesi.

Batı Şeria'da 'sessiz soykırım' sürüyor

Trump görevdeki ilk döneminde Netanyahu'nun Batı Şeria'nın bir kısmını ilhak etmesini iki kez engelledi.

2020'de olduğu gibi Netanyahu'nun böyle bir hamle yapıp yapmayacağını Trump yönetiminin tutumu belirleyecek.

İki ABD'li yetkili Trump'ın nasıl bir tavır takınacağını kestirmenin mümkün olmadığını ancak yönetimin ilhakı onaylamasının pek olası görünmediğini söyledi.

İlki Ocak 2020'de Trump'ın İsrail-Filistin barış planını sunmasının ardından gerçekleşti. İsrail başbakanı o zaman Batı Şeria'nın yüzde 30'unu ilhak etmek istiyordu.

Trump Nisan 2021'de verdiği bir röportajda bana “Sinirlendim ve durdurdum çünkü bu gerçekten çok ileri gitmekti” dedi.

Trump'ın Netanyahu'yu durdurduğu ikinci sefer ise Haziran 2020'nin sonlarında, İsrail başbakanının Batı Şeria'nın daha küçük bir bölümünü ilhak etmek istediği dönemdi.

Trump ve BAE lideri Muhammed bin Zayid ilhak yerine Netanyahu'ya BAE ile bir normalleşme anlaşması önerdi. Bu süreç de İbrahim Anlaşmalarıyla sonuçlandı.

Kaynak: Mepa News, Axios