İsrail'in Gazze'deki tehcir planı Mısır'da endişeye yol açıyor

Amr Emam | New Arab | Tercüme: Mepa News

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun, ordusuna Gazze halkını savaşta harap olmuş topraklarının kuzey kesimlerinden zorla tahliye etme ve güneydeki toplama kamplarına yerleştirme planı hazırlama talimatı vermesi, Mısır'daki yetkilileri alarma geçirdi.

Mısırlıların, İsrail başbakanının ordusuna yönelik planlarının Gazze halkını Mısır'ın Sina Yarımadası'na tamamen göç ettirme yolunda atılmış bir adım olacağına dair korkuları, endişeleri artırıyor.

The New Arab'a konuşan siyasi analist Muhammed el Dehi, "Bu emirler Gazze Şeridi'nin ve dolayısıyla tüm bölgenin geleceğine ilişkin pek çok soru işareti yaratıyor" dedi. "İsrail Gazze halkını Mısır da dahil olmak üzere başka yerlere kaçmak zorunda kalacakları bir konuma getirmek istiyor."

Netanyahu İsrail ordusuna yönelik emirlerini geçen hafta İsrail Genelkurmay Başkanı Korgeneral Eyal Zamir ve bir dizi bakanın katıldığı fırtınalı bir kabine toplantısı sırasında verdi.

Netanyahu, orduya Gazze'nin kuzeyindeki insanlar için bir tahliye planı hazırlama emri vermenin yanı sıra, ordunun bu insanları Gazze'nin güneybatısında, Akdeniz ile Mısır sınırı arasında sıkışmış sözde güvenli bir insani yardım bölgesi olan Mevasi'de toplamasını istedi.

İsrail, Hamas savaşçılarının etrafındaki kuşatmayı sıkılaştırma planlarının bir parçası olarak Gazze'nin kuzey kesimini zorla boşaltmak istiyor.

Bu aynı zamanda İsrail ordusunun 365 kilometrelik Gazze topraklarının neredeyse yüzde 75'ini kontrol altına aldığı bir döneme denk gelmiş durumda.

"Küçük ayrıntılar"

Donald Trump ile görüşmek üzere Washington'a giden ve altı aydan kısa bir süre içinde ABD'ye üçüncü ziyaretini gerçekleştiren Netanyahu, Perşembe günü dönüşüne kadar Kuzey Gazze tahliye planının hazır olmasını istiyor.

Kahire'deki analistler bu tahliye planının, İsrail'in işgal altındaki Batı Şeria'nın bazı bölümlerini İsrail'e katma planlarını tamamlayan, Gazze Şeridi'nin tamamı üzerinde askeri kontrolünü dayatmaya yönelik daha büyük bir İsrail hırsının parçası olduğunu söylüyor.

Siyasi araştırmacı Ahmed Abdulmecid New Arab'a yaptığı açıklamada, "İsrail 7 Ekim 2023'ten bu yana sürekli olarak Filistinlileri işgal altındaki Batı Şeria'dan çıkarmaya çalışıyor. Sahada yeni gerçeklikler dayatmak amacıyla Filistinlilerden gasp edilen topraklarda aktif olarak yeni yerleşimler inşa etmeye devam ediyor" dedi.

İsrail'de siyasi kriz sürüyor: Kabine toplantısında 'Gazze' kavgası

Netanyahu'nun ordusuna Gazze'nin kuzeyini boşaltma emri vermesinden birkaç gün önce, iktidardaki Likud Partisi üyeleri kendisinden işgal altındaki Batı Şeria'nın bazı bölümlerini ilhak etmesini istedi.

Gazze'nin askeri kontrol altına alınması planı İsrail ordusunun sert muhalefetiyle karşılaştı. Zamir, yukarıda bahsi geçen kabine toplantısında Filistin topraklarında yaşayan 2.2 milyon kişiyi kontrol etmenin hiç de kolay olmayacağına dair endişelerini dile getirdi.

İsrail ordusu Gazze'yi kontrol ederken, insani yardımların ulaştırılmasını organize etmek de dahil olmak üzere bu kadar büyük bir nüfusun sivil ve idari işlerini yürütme konusunda da zorluklarla karşılaşıyor.

Mayıs ayı sonunda Gazze'deki aç insanlara yardım dağıtmak üzere kurulan ABD destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı, yardım dağıtımını kötü yönettiği ve Gazze halkı için bir ölüm tuzağına dönüştüğü gerekçesiyle giderek artan eleştirilere maruz kalıyor. Şu ana kadar onlarca kişi yiyecek bulmak için birbiriyle yarışırken öldürüldü.

İsrail askerleri Gazze'de insani yardım bölgelerinde sivilleri nasıl öldürdüklerini itiraf etti

Mısır'ın endişeleri

İsrail ve Hamas'ın Doha'da dolaylı müzakerelere kilitlendiği bir dönemde, İsrail ordusu Gazze'nin kuzeyi için tahliye planı hazırlıyor ve görünüşe göre bu, bölge üzerinde askeri kontrol kurma yolunda ilerliyor.

Müzakereler, iki taraf arasında 60 günlük bir ateşkes sağlanmasını ve Hamas'ın elindeki on İsrailli rehinenin serbest bırakılmasını ve 30 ölü rehinenin neredeyse yarısının cesetlerinin alınmasını amaçlıyor.

Beklenen aynı ateşkes ve rehinelerin serbest bırakılması anlaşmasının, Netanyahu'nun ABD ziyareti sırasında Trump ile yapacağı görüşmelerin merkezinde yer alması bekleniyor.

Mısır, Katar ve ABD ile birlikte ateşkes görüşmelerinin ara buluculuğunda yoğun bir şekilde yer alıyor.

Tahliye planı bir bakıma Netanyahu'nun Hamas üzerinde uyguladığı bir baskı biçimi olarak görülebilir ve Gazze'yi yöneten grubun İsrail'le mevcut savaşı sona erdirmek için ciddi müzakerelerde bulunmamanın korkunç sonuçlarına gözlerini açmayı amaçlıyor.

Bu durum Trump'ın Hamas'ın İsrail'le bir anlaşma yapmaması halinde işlerin düzelmeyeceği, aksine daha da kötüye gideceği yönündeki son açıklamalarıyla da örtüşüyor.

Ancak Kahire'deki analistlere göre aynı baskı kartı, eğer ortaya çıkarsa, Mısır'ı da köşeye sıkıştırabilir.

Dehi, "Mısır'ın endişelerini herkese açıklamak için tüm diplomatik yolları izlemesi bekleniyor. Ayrıca sınırlarını korumak için gerekli tüm tedbirleri alacaktır." diye ekledi.

Kabus senaryosu

Kahire, çatışmaların başladığı Ekim 2023'ten bu yana tehcir senaryosuna karşı uyarıda bulunuyor.

İsrail'in güneyindeki 7 Ekim saldırılarının ardından Hamas ve İsrail arasında çatışmaların patlak vermesinden sonra yaptığı ilk konuşmada Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es Sisi, Gazze halkına yerlerinde kalmalarını, aksi takdirde topraklarına dönmelerine izin verilmeyeceğini söyledi.

Daha sonra Mısır Cumhurbaşkanı, Trump'ın Gazze'yi bir "Ortadoğu Rivierası"na dönüştürme planı da dahil olmak üzere Gazze halkını yerinden etme planlarını Mısır'ın taraf olamayacağı bir "adaletsizlik eylemi" olarak nitelendirdi.

Analistler, Mısır'ın tehcir senaryosunu reddederken "ulusal ve Arap kaygıları taşıdığını" söyledi. Mısır'ın toprak bütünlüğünü çok ciddiye aldığını ve kim olursa olsun hiç kimsenin bütünlüğünü tehlikeye atmasına izin vermeyeceğini vurguladılar.

Ekim 2023'te Sisi, Gazze halkının Sina'ya taşınmasının Mısır'ı İsrail-Hamas çatışmalarına sürükleyebileceği ve bunun da 1973 Mısır-İsrail barış anlaşmasına yönelik tehditlere kapı açacağı uyarısında bulundu.

Hatta İsrail Hamas'ı yok etme görevini tamamlayana kadar Gazze halkının geçici olarak Necef Çölü'ne yerleştirilmesini önerdi.

Mısır, İsrail'in Gazze'yi işgal etmesine şiddetle karşı çıkıyor ve bu işgalin ardından Filistinlilerin işgal altındaki Batı Şeria'dan sürüleceğine ve bunun da Filistinlilerin devlet kurma hayallerini sonsuza dek yok edeceğine inanıyor.

Mısır, 1967 sınırları üzerinde başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız bir Filistin devletinin kurulmasını destekleyen bir politika benimsiyor.

Sisi, Yahudi Kongresi Başkanı ile 'Gazze Planı'nı görüştü

Bu arada Mısır'ın Gazze'nin işgaline ve sakinlerinin Sina'ya göç ettirilmesine karşı çıkması, Sina'ya ek asker ve teçhizat konuşlandırılması da dahil olmak üzere Mısır'ın bir dizi güvenlik önlemi almasına neden oldu ve bu durum İsrail'in tepkisini çekti.

Kahire'deki analistler Netanyahu'nun orduya Gazze sakinlerinin Güney Gazze'ye tahliyesi için bir plan hazırlama talimatı vermesinin ardından Mısır'ın Sina'da daha fazla güvenlik önlemi almasını bekliyor.

Analistlere göre bu önlemlerin temelinde Mısır'ın yüz binlerce aç ve korkmuş Gazze sakininin sınırın Mısır tarafına akın etmesi ihtimalinden duyduğu korku yatıyor.

Abdulmecid, "Mısır, İsrail'in Filistinlileri yerinden etme planlarına karşı topraklarını savunmaya hazırdır. Bir devlet olarak Mısır, ulusal güvenliğini bozmak isteyen diğer ülkelere karşı kendisini savunma hakkı veren uluslararası hukuka uyar." dedi.