Netanyahu'nın Gazze ateşkesini sabotaj planı ne?

İsrail gazetesi Yedioth Ahronoth Pazar günü yayınladığı bir haberde Başbakan Binyamin Netanyahu hükümetinin siyasi taktikler, medya yönlendirmeleri, manipülasyon, anlaşmaları bozma ve müzakere ekibinden profesyonelleri dışlama gibi yöntemlerle takas anlaşması ve ateşkesin ikinci aşamasını engellemeye çalıştığını ortaya koydu.

Askeri analist Ronen Bergman tarafından kaleme alınan raporda, İsrail yönetiminin anlaşmanın ikinci aşamasıyla ilgili ciddi müzakerelere girmeyi reddetmesine atıfta bulunularak, “taraflardan birinin ilgilenmemesi halinde müzakerelerin sürdürülemeyeceği” sonucuna varılıyor.

Anlaşma ihlalleri

Bergman, Başbakanlık Sözcüsü Umer Dostri'nin İsrail'in daha önce verdiği taahhütlere rağmen şu anda anlaşmanın ikinci aşamasıyla ilgili müzakereleri yürütmediğini kabul etmesine dikkat çekti.

Bergman ayrıca bu açıklamanın İsrail hükümetinin müzakerelerde gerçek bir ilerleme kaydedilmesini kasıtlı olarak engellediği yönündeki şüpheleri doğruladığını söyledi.

Müzakerelerin detayları hakkında bilgi sahibi olan üst düzey bir güvenlik kaynağı, hükümetin Hamas ile ikinci aşama müzakerelerinin iki hafta önce ateşkesin 16. gününden geç olmamak kaydıyla başlamasını ve ateşkesten sonraki 35 gün içinde tamamlanmasını öngören anlaşmaya uymadığını söyledi.

İsrail hükümetinin uzlaşmazlığına atıfta bulunan kaynak, “Tüm taraflar bir anlaşmaya varmak için istekli olsa bile, taraflardan birinin hiç ilgilenmemesi bir yana, bir hafta içinde tüm detayları sonuçlandırma şansı yok” dedi.

Bergman'ın aktardığına göre bir başka üst düzey güvenlik yetkilisi de “anlaşmanın uygulanmasından kaçınma ve ilk aşamanın çökmesine ve dolayısıyla tüm mahkumların serbest bırakılmasının tamamlanamamasına yol açabilir” diyerek bunun İsrail'i önemli bir stratejik kazanım olmaksızın yeni bir şiddet döngüsüne itebilecek bir güvenlik riski olduğunu belirtti.

Müzakereleri reddetmek

Askeri analiste göre anlaşmanın ikinci aşamasının önemi İsrailli mahkumların akıbetinin ötesinde İsrail ile tüm bölge arasındaki ilişkinin geleceğine dayanıyor.

Bu aşamanın tamamlanması Gazze Şeridi'nin geleceği konusunda daha geniş bir anlaşmanın başlangıcı olabilecekken, başarısızlığı ise Netanyahu'nun iktidarda kalma hedeflerinden biri gibi görünen askeri tırmanışa geri dönülmesine yol açabilir.

Analist ayrıca bilgi sahibi diplomatik kaynakların Netanyahu'nun Hamas'ın askeri kabiliyetlerinin ortadan kaldırılmasını içermeyen herhangi bir anlaşmayı reddeden aşırı sağın büyük iç baskısıyla karşı karşıya olduğunu söylediğini aktardı.

Güvenlik birimleri içinde de bu yaklaşıma muhalefet olduğunu belirten kaynak, birçok askeri komutanın müzakerelerin başarısız olmasının İsrail için ciddi güvenlik yansımalarına yol açacağına inandığını kaydetti.

Aynı güvenlik kaynağına göre, “Netanyahu ve adamları bir tuzağa düşmüş durumdalar ve iç siyasi hesapların dışında neler olup bittiği umurlarında değil. Bu nedenle müzakerelerin varlığını inkâr ediyorlar ama Hamas'ı doğrudan müzakereleri engellemekle suçlamıyorlar çünkü bu İsrail'in müzakerelerle ilgilendiği anlamına gelir.”

Beş gösterge

Bilgi sahibi kaynaklara göre İsrailli gazeteci, Netanyahu'nun anlaşmanın ikinci aşamasını bozmak için sistematik olarak çalıştığının 5 ana göstergesini sıralıyor:

Müzakerelerin yeniden başlamasını kasıtlı olarak geciktirmek, müzakere ekibinden profesyonelleri dışlamak, medyaya yanlış bilgi sızdırmak, ABD'nin sonunda her şeyi ayarlayacağına güvenmek ve müzakereler için imkansız koşullar belirlemek.

Askeri analist ise İsrailli rehinelerin ailelerinin hükümetin rehineler konusunu ciddiye almadığını anladığını ve bunun da onları uluslararası forumlarda baskılarını arttırmaya ittiğini belirtti.

Bergman uluslararası düzeyde ABD, Katar ve Mısır'ın İsrail üzerindeki baskısının arttığına inanıyor. Ancak Bergman'a göre “baskılar çıkmazı kırmayı başaramadı çünkü Netanyahu daha elverişli siyasi koşullar sağlanana kadar oyalayabileceğine inanıyor.”

İsrailli siyasi analist anlaşmanın ikinci aşamasının, kendi deyimiyle, teknik ya da güvenlik sorunları nedeniyle değil, seçim önceliklerini her türlü insani ya da stratejik düşüncenin önüne koyan Netanyahu hükümetinin siyasi kararı nedeniyle buzdolabına kaldırıldığını kaydetti.

Kaynak: Mepa News, Al Jazeera