Suriye Dışişleri Bakanı Şeybani: Devrim ihraç etme planımız yok, ekonomiye odaklanacağız
Suriye'nin en üst düzey diplomatı amaçlarının Şam üzerindeki izolasyonu kaldırmak ve Esed rejiminden kalan yaptırımları hafifletmek olduğunu ifade etti.
Raya Jalabi ve Sarah Dadouch | Financial Times | Tercüme: Mepa News
Financial Times'a (FT) konuşan Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani, Suriye'nin yeni yönetiminin devlete ait liman ve fabrikaları özelleştirmeyi, yabancı yatırımları davet etmeyi ve uluslararası ticareti artırmayı planladığını söyledi.
"Eski rejimin vizyonu bir tür polis devletiydi. Bizimki ise ekonomik kalkınma" diyen Şeybani, Şam'da uluslararası basınla yaptığı ilk geniş kapsamlı söyleşide şunları söyledi: “Yabancı yatırımcıların önünü açmak ve Suriyeli yatırımcıları Suriye'ye dönmeye teşvik etmek için yasalara ve net mesajlara ihtiyaç var.”
Şeybani Çarşamba günü Davos'ta düzenlenecek olan Dünya Ekonomik Forumu'na katılmadan önce FT'ye konuştu.
Şeybani'den Suriye Kürtlerine güvence
Suriye ilk kez küresel karar alıcıların yıllık toplantısına katılacak. Şeybani bu geziyi, Suriye'nin ekonomik toparlanmasını ve diğer ülkelerin yatırım yapmasını engellediğini belirttiği Esed rejiminden kalma cezalandırıcı yaptırımların kaldırılması çağrılarını yenilemek için kullanacak.
Batılı ülkeler yeni Suriye yönetimiyle ilişki kurmakta hızlı davransa da, birçokları yaptırımları hafifletmeden önce verdikleri büyük sözleri yerine getirip getirmeyeceklerini görmek için beklediklerini söylüyor.
37 yaşındaki Suriyeli bakan, yeni hükümetin kilit isimlerinden biri ve Ahmed Şara'ya yakın bir isim.
Şeybani, Beşar Esed'in devrildiği 8 Aralık'tan bu yana geçen sürede teknokratların ve Esed rejiminin eski memurlarının, kapalı bir ekonomi yürüten rejimin ülkeye ve kasasına verdiği zararı ortaya çıkarmak için çalıştıklarını söyledi.
Bunlar arasında Esed'in eski müttefikleri İran ve Rusya'ya olan 30 milyar dolarlık borcun ortaya çıkarılması, merkez bankasında var olmayan döviz rezervleri, şişirilmiş bir kamu sektörü maaş bordrosu ve Esed dönemindeki yozlaşmış politikalar nedeniyle ihmal edilen ve baltalanan tarım ve üretim gibi sektörlerin gerilemesi yer alıyor.
Şeybani önlerindeki zorlukların çok büyük olduğunu ve çözülmesinin yıllar alacağını ifade ediyor. Kendisi, yetkililerin Suriye'nin ekonomik durumu ve altyapısını incelemek üzere bir komite kurduklarını ve yağ, pamuk ve mobilya fabrikaları da dahil olmak üzere özelleştirme çabalarına odaklanacaklarını ifade etti.
Ayrıca havaalanları, demiryolları ve karayollarına yatırımı teşvik etmek için kamu-özel sektör ortaklıklarını araştıracaklarını söyledi. Ancak burada karşılaşılacak zorluk, yabancı yatırımlardan mahrum bırakılmış, paramparça bir ülkede yıllardır çürümekte olan kuruluşlara alıcı bulmak olacaktır.
Şeybani, Esed rejimi, savaş ve yaptırımlar nedeniyle yoksulluğun eşiğine itilen bir halk için yeterli ekmek, su, elektrik ve yakıt sağlamak da dahil olmak üzere acil önceliğin iyileşme olduğunu söyledi.
“Ne insani yardımla geçinmek istiyoruz ne de ülkelerin yatırımı denize atar gibi bize para vermesini istiyoruz”
Suriye Dışişleri Bakanı Şeybani Davos'a katılacak
Kilit noktanın ABD ve Avrupa'nın Esed rejimine yönelik yaptırımlarının hafifletilmesi olduğunu söyledi. ABD, geçici olarak Suriye'ye yardım etmek isteyen devletler de dahil olmak üzere bazı sınırlı yaptırım muafiyetleri yayınlamış olsa da yetkililer bunun yeterli olmadığını savunuyor.
Berlin gibi bazı Batılı başkentler bazı yaptırımları hafifletmeye açık görünse de, İslam tandanslı yeni hükümetin kadın ve azınlık hakları gibi konulara yaklaşımını görmeyi bekliyorlar. Avrupa Birliği, 27 Ocak'ta yapılacak dışişleri bakanları toplantısında bloğun yaptırımlarını görüşecek.
AB'nin baş diplomatı Kaja Kallas bu ay yaptığı açıklamada yaptırımların hafifletilmesinin “Suriye'yi tüm çeşitliliğiyle yansıtan bir siyasi geçiş sürecinde somut ilerlemeyi takip etmesi gerektiğini” söyledi.
Şeybani, Suriye'nin yeni yönetiminin Körfez ülkeleri ve Batılı yetkililere herhangi bir tehdit oluşturmadığı konusunda güvence vermeye çalıştığını söyledi.
Başta Birleşik Arap Emirlikleri ve Mısır olmak üzere bölgedeki bazı ülkeler Suriye'de Müslüman Kardeşler gibi İslami grupların yeniden canlanmasından endişe ederken, diğer Arap devletleri de muhaliflerin başarısının kendi ülkelerinde devrimci duyguları canlandırabileceğinden endişe ediyor.
"Devrim ihraç etme planımız yok"
Suriye Dışişleri Bakanı Şeybani, yeni hükümetinin “devrimi ihraç etmeyi ve başka devletlerin işlerine karışmayı” planlamadığını kaydetti.
Şeybani, yeni hükümetin önceliğinin başkalarına tehdit oluşturmak değil, Suriye'nin refahının önünü açacak bölgesel ittifaklar kurmak olduğunu belirtti.
Bakan, Esed ve müttefiklerine karşı 13 yıl süren savaşta muhaliflerin destekçilerinden biri olan Türkiye ile Suriye'nin “özel ilişkisinin” ülkenin Ankara'nın teknolojisinden, bölgesel ağırlığından ve Avrupa ilişkilerinden faydalanmasını sağlayacağını da ifade etti.
Şeybani bunun Ankara'ya aşırı nüfuz sağlayacağı ya da “Türk yayılması” anlamına geleceği yönündeki endişelere karşı çıktı: “Ne boyun eğme ne de boyun eğdirme olacak”
Yeni hükümetin önündeki önemli zorluklardan biri, Ankara'nın "terör örgütü" olarak gördüğü, ancak Washington'un bölgedeki askeri ortağı olan YPG liderliğindeki "Suriye Demokratik Güçleri"nin (SDG) akıbeti.
Ankara, defalarca söz konusu yapının dağıtılmaması halinde Suriye'nin kuzeydoğusuna askeri operasyon gerçekleştireceğini belirtti.
Suriye Dışişleri Bakanı Şeybani'nin Suudi Arabistan ziyareti neden önemli?
Suriye'nin yeni yönetimi göreve geldiğinden bu yana Suriye'nin birliğine duyulan ihtiyacı ifade ederek SDG'yi dağıtmaya ve savaşçılarını devlete entegre etmeye çalıştılar ancak SDG şimdiye kadar bunu reddetti.
SDG ile görüşmelerin sürdüğünü söyleyen Şeybani, Şam'ın SDG'nin kontrolünde olan ve binlerce IŞİD mensubunun ailelerinin tutulduğu hapishaneleri devralmaya hazır olduğunu da sözlerine ekledi.
“SDG'nin varlığının artık bir gerekçesi kalmadı” diyen Şeybani, yetkililerin yeni anayasada Kürtlerin haklarını garanti altına alma ve yeni hükümette temsil edilmelerini sağlama sözü verdiğini de sözlerine ekledi.
Kaynak: Mepa News