Suudi Arabistan-İsrail normalleşmesi ne aşamada?

(Görsel: Mepa News)

Suudi Arabistan'ın İsrail ile normalleşme girişimleriyle ilgili Amerika Birleşik Devletleri'nden güvenlik konusunda garanti vermesini ve sivil nükleer programını geliştirmesinde yardım etmesini istediği bildirildi.

ABD'nin ve İsrail'in, İran'ın nükleer bir programa sahip olmaması için çabaladığı bir dönemde, Suudi Arabistan'ın İsrail ile normalleşmesinin ABD Başkanı Joe Biden ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu için bir öncelik haline geldiği vurgulanan Wall Street Journal'in (WSJ) haberinde, Biden yönetiminin taraflar arasındaki müzakerelere dahil olduğu ifade edildi.

Haberde, Suudi Arabistan'ın güvenlik garantisi ve nükleer programının geliştirilmesine yardım edilmesine yönelik taleplerinin İsrail-Suud arasında normalleşme yolundaki engellerden olduğu bahsedilirken bazı Washington yetkililerin de muhtemelen bu taleplere karşı bir tavır alacağı ihtimali üzerinde duruluyor.

Riyad yönetimi içerisinde de anlaşmaya varılması durumunda Arap dünyasından büyük tepki gelebileceğine ve İran'la gerilimi daha da artıracağına dair endişelerin olduğu belirtiliyor.

Suudi Arabistan'dan ve Arap dünyasından İsrail'le normalleşmeye dair desteğin, işgal altındaki Batı Şeria'da tansiyonun oldukça yükselmesiyle birlikte azaldığı ifade ediliyor.

Üç taraflı görüşmeler

ABD'nin eski İsrail Büyükelçisi Daniel Shapiro, Suudi Arabistan'la israil normalleşmesinin çözmesi zor bir kördüğüm olduğunu dile getirerek "ABD öncülüğündeki İsrail ve Suudi Arabistan arasındaki normalleşme, her üç tarafın da çıkarınadır. Ancak bu, (anlaşmaya) varmanın kolay olduğu anlamına gelmez." dedi.

Haberde, tüm bunlara rağmen İsrailli ve Suudi yetkililerin anlaşmaya varmanın olası olduğunu söyledikleri bilgisi veriliyor.

Öte yandan Suudi Arabistan'ın son yıllarda İran'la karşı karşıya gelmeyi göz önünde tutarak İsrail'le güvenlik bağlarını yoğunlaştırdığı biliniyor. Ayrıca Suud'un petrolden uzak bir ekonomik model arayışı yürüttüğü dönemde ticari anlaşmalar için artan bir potansiyel gördüğü ifade ediliyor.

Suudi Arabistan'ın İsrail ile normalleşmesi halinde, Arap ve İslam dünyasından diğer ülkelerin de İsrail'le normalleşme girişimlerine hız verebileceği vurgulanırken ABD öncülüğündeki İran karşıtı bölgesel askeri bir ittifak kurma çabalarını da hızlandırabileceği düşünülüyor.

Riyad yönetiminin yıllardır İsrail'le normalleşmenin bir şartı olarak Filistin devletinin kurulmasını öncelik hale getirdiği bilinirken İsrailli yetkililer, Suudi Arabistan'ın görüşmeler bağlamında Filistin meselesine dair önemli tavizler verilmesini istemediğini söylüyor.

Ayrıca Riyad'ın bir süredir Filistin meselesini İsrail ile müzakerelerde öncelik olmaktan çıkardığı da altı çizilen konular arasında yer alıyor.

Kaynak: Mepa News