"Taliban, işgal öncesine göre daha fazla alana hakim"

Bu harita Afganistan'daki mevcut İslam Emirliği (Taliban) savaş sahasını yansıtıyor. Kırmızıyla belirtilen ilçeler Taliban kontrolünde; yani ilçe merkezleri ve merkezi çevreleyen alanların çok büyük bir bölümünü Taliban kontrol ediyor. Sarı renkle belirtilen ilçelerin kontrolü ise kısmen Taliban'da. Fakat Afgan hükümeti bu ilçe merkezlerini elinde tutuyor, çevreleyen alanlar ise Taliban'ın hâkimiyeti altında. Afgan hükümeti Temmuz ayının sonlarına doğru, Afganistan'ın 384 ilçesinden yaklaşık 3'te 1'inin direnişçi gruplar tarafından ciddi tehdit altında bulunduğunu ifade etmişti. Bizim araştırmalarımıza göre 44 ilçe tamamen Taliban kontrolü altındayken, kısmen Taliban kontrolünde olan ilçe sayısı ise 101.

Taliban neden başarılı?

Taliban, birkaç sebepten ötürü Afganistan'ın her bölgesinde başarılı bir şekilde ilerleyip toprak ele geçirebiliyor. Bu sebeplerin ilki, Afgan hükümeti ve güvenlik güçlerinin, zayıf ve kırılgan yapıları sebebiyle ciddi fikir ayrılıkları yaşaması ve Taliban ile aynı anda birden fazla cephede savaşamaması. İkinci sebep Taliban'ın, Afganistan halkının geçmişten günümüze bölünmüş halde bulunmasına sebep olan etnik ve kabilevi engelleri aşmayı başarmış olması. Bu da Taliban'ın ciddi anlamda destek kazanmasını ve ülkenin dört bir yanında dayanak noktaları elde etmesini sağlıyor. Son olarak Taliban, yıllar boyu üç lidere sahip olmasına rağmen iyi organize olmuş ve etkili. Taliban hiyerarşik bir liderlik yapısına ve kontrol ettikleri bölgelerle ilgi bilgileri olan, geniş çaplı destek gören bölge liderlerine sahip. Bu sebeple, birçok cephede eş zamanlı olarak operasyon düzenleme ve toprak kazanma kabiliyetleri bulunuyor.

Taliban şimdi, Kuzey Afganistan'da 1996'dan 2001'e kadar kontrol ettiği topraklardan çok daha fazlasını hâkimiyeti altında bulunduruyor. Fakat en büyük kazanımları güney eyaletleri Helmand ve Uruzgan'da. Geçtiğimiz haftalarda Taliban bu iki eyaletin başkentlerini kuşatmıştı. Bu da ABD'nin, Afgan güvenlik güçlerine destek olmak için bölgeye yeniden birkaç yüz asker konuşlandırmasına sebep olmuştu.

Taliban, ABD destekli zayıf Afgan hükümetine karşı çok büyük bir tehdit teşkil ediyor ve Afganistan'ın dört bir yanında ilerlemeye devam ediyor. Bu da Afgan iç savaşının sonunu yakın zamanda görebilme ihtimalini oldukça azaltıyor.