Trump Orta Asya liderlerini nadir toprak elementleri için Beyaz Saray'da topladı

ABD Başkanı Donald Trump, akıllı telefonlar, elektronik eşyalar ve savaş uçakları da dahil olmak üzere yüksek teknolojili cihazlar için gerekli olan nadir toprak elementleri arayışını yoğunlaştırırken Perşembe günü Beyaz Saray'da beş Orta Asya ülkesinin liderleriyle bir araya geldi.

Trump ve Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan ve Özbekistan'dan yetkililer bir çalışma yemeğinden önce Oval Ofis'te ikili görüşmelerde bulundu.

Liderlerle akşam yemeğinde bir araya gelen Trump, “Gündemimizdeki en önemli konulardan biri nadir mineraller” dedi ve ekledi: “Ekonomik ortaklıklarımızı güçlendiriyor, güvenlik işbirliğimizi geliştiriyor ve genel bağlarımızı genişletiyoruz”

“Bu ülkeler bir zamanlar Doğu ile Batı'yı birbirine bağlayan kadim İpek Yolu'na ev sahipliği yapıyordu” diyen Trump, “ne yazık ki önceki Amerikan başkanlarının bu bölgeyi tamamen ihmal ettiğini” belirtti.

Beyaz Saray'daki zirve, Trump'ın ticaret görüşmelerinde önemli bir sürtüşme kaynağı olan nadir toprak elementlerinin ihracatı konusunda ABD ile Çin arasındaki gerilimi en azından geçici olarak azaltmayı başarmasının ardından gerçekleşti.

Geçtiğimiz ay Pekin, hayati önem taşıyan nadir toprak elementleri üzerindeki ihracat kısıtlamalarını genişletmiş ve geçen hafta Güney Kore'de yapılan Trump-Şi görüşmelerinin ardından Çin'in yeni kısıtlamalarını bir yıl erteleyeceğini duyurmuştu.

Washington şimdi, dünyadaki nadir toprak madenciliğinin yaklaşık %70'ini gerçekleştiren ve küresel nadir toprak işlemenin yaklaşık %90'ını kontrol eden Çin'i kritik mineraller pazarında atlatmanın yeni yollarını arıyor.

Sovyet dönemi ticaret kısıtlamalarını yürürlükten kaldıracak yasa tasarısı

Dışişleri Bakanı Marco Rubio, C5+1'in (

2015'te kurulan Kazakistan, Özbekistan, Kırgızistan, Özbekistan ve Tacikistan'dan oluşan 5 Orta Asya Türk Cumhuriyeti ile ABD arasındaki girişim) 10. yıldönümünü kutlamak ve ülkelerin ABD ile ekonomik bağlarını genişletme potansiyelini masaya yatırmak üzere Orta Asyalı liderleri Çarşamba günü Dışişleri Bakanlığı'nda ağırladı.

Rubio, “Çoğu zaman krizlere ve sorunlara odaklanmak için o kadar çok zaman harcıyoruz ki -ki bunlar ilgiyi hak ediyor- bazen heyecan verici yeni fırsatlara odaklanmak için yeterince zaman harcamıyoruz” dedi.

“İşte şu anda burada var olan da bu: Ülkelerimizin ulusal çıkarlarının örtüştüğü heyecan verici yeni bir fırsat.”

Perşembe günkü toplantılar,

iki partiden senatörler grubunun 1991'de Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla bağımsızlığını kazanan Orta Asya ülkelerine Amerikan yatırımlarını engellediğini söylediği Sovyet döneminden kalma ticari kısıtlamaların kaldırılması için Çarşamba günü yasa tasarısı sunmasının ardından gerçekleşti.

Trump yönetimi yetkililerine göre, ABD'nin bu ülkelerle ilişkilerini derinleştirmesi bir önceliktir ve bu husus Orta Asyalı yetkililere de açıkça ifade edilmiştir.

Trump'ın Güney ve Orta Asya özel temsilcisi olarak da görev yapan ABD'nin Hindistan Büyükelçisi Sergio Gor Çarşamba günü Orta Asyalı yetkililere yaptığı açıklamada, “Başkan'ın bu bölgeye olan taahhüdü, Beyaz Saray'a doğrudan bir hattınız olduğu ve bu bölgenin hak ettiği ilgiyi göreceğinizdir” dedi.

Orta Asya derin nadir toprak rezervlerine sahip

Yıllardır “C5+1” olarak anılan ülkeler grubu, özellikle ABD'nin askeri varlığı ve daha sonra Afganistan'dan çekilmesi, Çin'in Doğu Türkistan'daki (Çin tarafından Sincan olarak isimlendiriliyor) etnik Uygur Müslümanlarına yönelik muamelesi ve Rusya'nın bölgede yeniden güç kazanma girişimleri ışığında, büyük ölçüde bölgesel güvenliğe odaklanmış durumda.

Buna rağmen Çin ve Rusya, Orta Asya'nın hayati önem taşıyan maden ihracatından uzun süredir faydalanıyor.

Online veri platformu Observatory of Economic Complexity tarafından yayınlanan ülke düzeyindeki ticaret istatistiklerine göre, 2023 yılında Kazakistan Çin'e 3,07 milyar dolar, Rusya'ya ise 1,8 milyar dolar önemli maden sevkiyatı yaparken, bu rakam ABD'ye 544 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Orta Asya bölgesi nadir toprak minerallerinin derin rezervlerine sahip ve nükleer enerji üretimi için kritik öneme sahip olan dünyadaki uranyumun yaklaşık yarısını üretiyor.

Kaynak: Mepa News, Euronews