ABD'den Çinli Huawei’ye yeni engeller

Trump yönetimi, Pekin ile tansiyonun yükselmesine sebep olabilecek bir karara imza atarak Çin teknoloji şirketi Huawei'nin, dünyanın herhangi bir yerinden yaptığı yarı iletken çip alımlarını durdurmak için girişimde bulundu.

ABD Ticaret Bakanlığı, ithalat kurallarında "stratejik olarak Huawei'nin ABD yazılım ve teknolojisinin kullanılması sonucu üretilen yarı iletken çipleri almasının önüne geçecek’’ bir değişikliğe gidildiğini açıkladı.

Açıklamada "Bu sayede Huawei'nin ABD ihracat sınırlama kurallarındaki boşluklardan faydalanması engellenecek" denildi.

Huawei’nin 2019’un Mayıs ayında ekonomik kara listeye alınmasına rağmen, yarı iletken üretimi için ABD yazılımı ve teknolojisini kullamaya devam ettiğini bildiren Ticaret Bakanlığı, çip üreticilerine yeni kurallar getirdi. Buna göre, ABD’li firmalar Huawei ve yan kuruluşu HiSilicon’a bazı çiplerin tedariği için özel ruhsat almak zorunda olacak. Aynı şekilde Huawei’nin de belli ABD yazılımı ve teknolojisine bağlı çip ve yarı iletken tedarik edebilmesi Ticaret Bakanlığı’ndan alacağı özel izinlere bağlı olacak.

Çin’den misilleme gelebilir

Çin’den ABD'nin bu adımına yanıt hızlı bir şekilde geldi. Çin Komünist Partisi’nin resmi yayın organlarından Global Times gazetesi, Pekin’in Amerikan firmalarını ‘güvenilemez kuruluşlar listesine’ almaya hazır olduğunu bildirdi.

Global Times’ın haberinde, Çin yönetiminin soruşturma altına alacağı ve bazı kısıtlamalar uygulayacağı Amerikan firmaları arasında Apple, Cisco ve Qualcomm’un olduğu, Boeing’den uçak alımını da askıya alabileceği ileri sürüldü.

Başka firmalar da etkilenecek

ABD’nin yeni kararları dünyanın ikinci en büyük akıllı telefon üreticisi konumunda olan Huawei kadar dünyanın en büyük çip üreticilerinden Taiwan Semiconductor Manufacturing firmasına da (TMSC) darbe oldu. Huawei ve rakipleri Apple ve Qualcomm için de çip üreten TMSC dün, ABD'de 12 milyar dolar yatırımla fabrika kurma kararını açıklamıştı. Firmadan bugün yapılan açıklamada da uluslararası yarı iletken endüstrisinin tedarik zincirinin fazlasıyla karmaşık bir yapı olduğu belirtilerek, Ticaret Bakanlığı’nın açıkladığı yeni kuralların, hukuk ekibiyle ayrıntılı biçimde inceleneceği kaydedildi.

Firmadan henüz bir açıklama gelmedi. Ancak Huawei Genel Müdürü Eric Xu 31 Mart’ta, “Çin hükümeti, Huawei’nin kesme tahtasında doğranışına seyirci kalmayacaktır” şeklinde konuşmuştu.

ABD müttefiki olan ülkelerin 5G mobil şebekelerini kurarken Huawei ile çalışmalarını istemiyor. ABD'nin 5G şebekesinin Çin tarafından casusluk yapma amacıyla kullanabileceğini iddia ederken, iddialar Huawei tarafından defalarca reddedildi.

ABD ile Çin arasındaki küresel teknolojide üstünlük kurma savaşı Huawei üzerinden yürütülüyor. Huawei akıllı telefon ve telekomünikasyon şebekesi ekipmanı üretmek için, tüm diğer teknoloji şirketleri gibi yarı iletkenleri kullanmak zorunda.

ABD Başkanı Donald Trump, Çinli teknoloji şirketi Huawei’in ABD pazarına ve ABD'li tedarikçilere erişimini engellemek için uyguladığı ticaret muafiyetini geçen hafta içerisinde uzatmıştı. Trump, 15 Mayıs 2019’da başkanlık kararnamesiyle bilgi ve iletişim teknolojisinin ve tedarik zincirindeki hizmetlerin güven altına alınmasına yönelik olarak ilan edilen acil durumun, 15 Mayıs 2020 tarihi sonrasında da geçerli olacağını belirtmişti.