Gazze ateşkesinin geleceği Trump-Netanyahu görüşmesine mi bağlı?
Yetkililer, Netanyahu'nun Trump'ın düşüncelerini etkileyebileceğini ve onu Gazze'deki savaş planlarını onaylamaya ikna edebileceğini ifade ediyor.
Axios'a konuşan üç İsrailli yetkiliye göre Gazze'deki rehinelerin serbest bırakılması ve ateşkes anlaşmasının geleceği ABD Başkanı Trump ile İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu arasında Salı günü Beyaz Saray'da gerçekleşecek görüşmenin sonucuna bağlı.
Netanyahu, İsrail ile Hamas arasındaki anlaşmanın ilk aşamasının ilerletilmesini gönülsüzce kabul etmişti. Rehinelerin aileleri ve İsrailli müzakereciler, Netanyahu'nun siyasi beka mücadelesi verdiği için ikinci aşamaya geçmeyeceğinden endişe ediyor.
Axios'a konuşan İsrailli yetkililer Netanyahu'nun herhangi bir karar vermeden önce Trump'ın anlaşmanın ikinci aşamasında -ki bu aşamanın kalıcı bir ateşkes ve İsrail güçlerinin Gazze'den tamamen çekilmesiyle sonuçlanması bekleniyor- ne durumda olduğunu görmeyi beklediğini söyledi.
İsrail ve Hamas arasında ikinci aşamaya ilişkin dolaylı müzakerelerin Pazartesi günü başlaması bekleniyor. Ancak şimdiden büyük bir boşluk var: Hamas savaşı bitirmek ve Gazze'de iktidarda kalmak istiyor. İsrail ise Hamas Gazze'de iktidarda olduğu sürece savaşın sona ermesine karşı çıkıyor.
Yetkililer, Netanyahu'nun Trump'ın düşüncelerini etkileyebileceğini ve onu Gazze'deki savaş planlarını onaylamaya ikna edebileceğini ifade ediyor.
İsrailli bir yetkili, Netanyahu'nun anlaşmanın ikinci aşamasına geçmemeye karar vermesi halinde, Hamas'ı devirmek için Gazze'de en az bir yıl daha savaş yaşanabileceğini belirtti.
İsrailli yetkililer müzakerelerin anlaşmada belirtildiği üzere Pazartesi günü başlamayacağını çünkü Netanyahu'nun Salı günü Trump ile görüşmeden önce müzakere ekibini Doha'ya göndermemeye karar verdiğini söylüyor.
Netanyahu'nun Pazar akşamı Washington'a varması bekleniyor.
İsrail Başbakanlık ofisinden yapılan açıklamada Netanyahu'nun Cumartesi günü Beyaz Saray temsilcisi Steve Witkoff ile telefonda görüştüğü belirtildi.
Açıklamada, “Rehineler anlaşmasının ikinci aşamasına ilişkin müzakerelerin, anlaşmanın 16. günü olan Pazartesi günü Washington'da yapacakları görüşmede başlaması ve bu çerçevede İsrail'in pozisyonlarının ele alınması konusunda mutabık kaldılar” denildi.
Ofis, Witkoff'un haftanın ilerleyen günlerinde müzakerelerde arabuluculuk yapan Katar Başbakanı ve Mısır istihbarat şefi ile görüşeceğini söyledi.
Başbakanlık ofisinden yapılan açıklamada, “Witkoff daha sonra Başbakan ile, heyetlerin görüşmelere gidiş tarihleri de dahil olmak üzere, müzakerelerin ilerletilmesi için atılacak adımları görüşecek” denildi.
Perde arkası
Netanyahu'nun Cumartesi gecesi müzakere ekibinin başkanları olan Mossad direktörü David Barnea, Shin Bet direktörü Ronen Bar ve İsrail ordusu Tümgenerali Nitzan Alon ile bir toplantı yapması bekleniyordu.
Axios'a konuşan üst düzey bir İsrailli yetkili, müzakere ekibinin Netanyahu'ya anlaşmanın ikinci aşaması için müzakerelere başlama planını sunarak Hamas'la görüşmeleri olumlu bir yöne çekmeyi amaçladığını söyledi.
Ancak görüşmenin başlamasından kısa bir süre önce Netanyahu görüşmeyi iptal etti. İsrailli yetkili, askeri danışmanı Tümgeneral Roman Goffman'ı müzakere ekibinin başkanlarına başbakanın şu anda Katar'a bir heyet göndermemeye karar verdiğini bildirmesi için gönderdiğini söyledi.
“Netanyahu bu kararı müzakere ekibiyle bir görüşme bile yapmadan ve onları dinlemeden aldı. Trump ile görüşene kadar hiçbir şey yapmamayı tercih ediyor” dedi.
İki İsrailli yetkiliye göre Netanyahu'nun Katar'a heyet göndermeme kararı, müzakere ekibinin başkanlarına sırdaşı Stratejik İşler Bakanı Ron Dermer'in baş müzakereci olarak görevi devralacağını bildirmesinden iki gün sonra geldi.
Yetkililer Netanyahu'nun gerekçesinin, anlaşmanın ikinci aşamasına ilişkin müzakerelerin daha siyasi ve stratejik nitelikte olması ve Dermer'in üzerinde çalıştığı Gazze'ye yönelik “ertesi gün” planıyla doğrudan bağlantılı olması olduğunu söyledi.
Netanyahu müzakerelerin esas olarak Dermer'in mevkidaşı Witkoff ile yürütüleceğini söyledi.
Ancak bazı İsrailli yetkililer Netanyahu'nun müzakereler üzerinde tam kontrol sahibi olmaya ve güvenlik ve istihbarat servislerinin başkanlarının görüşmelerdeki rolünü marjinalleştirmeye çalıştığını düşünüyor.
Üst düzey bir İsrailli yetkili, Barnea ve Bar'ın başbakanı bu değişikliğin anlaşmanın ikinci aşamasıyla ilgili müzakerelere zarar verebileceği konusunda uyardığını ve görüşmelerin ABD ile değil Katar ve Mısır aracılığıyla Hamas ile yapıldığını vurguladığını söyledi.
Üst düzey bir İsrailli yetkili “İkinci aşama için gerçek ciddi müzakereler ancak Bibi (Netanyahu) Trump'la görüştükten sonra başlayacak” dedi ve ekledi: “Ondan önce anlamlı bir şey olmayacak.”
Kaynak: Mepa News, Axios