İşgal tehdidiyle gündeme gelmişti: Kosova-Sırbistan krizi çözüldü

Kosova ve Sırbistan arasında sürmekte olan ileri derecede gerginliğin Avrupa Birliği'nin arabuluculuğuyla son bulduğu açıklandı.

Avrupa Birliği tarafından bu krize arabuluculuk etmekle görevlendirilen Miroslav Lajčák Sırbistan'ın Kosova'ya savaş ve işgal tehdidinde bulunduğu krizin, AB'nin arabuluculuğuyla tarafların anlaşmasıyla çözüldüğünü açıkladı. 

We have a deal! After two days of intense negotiations, an agreement on de-escalation and the way forward has just been reached. I thank Besnik Bislimi and Petar Petkovic for their readiness to negotiate and agree for the good of the people. pic.twitter.com/OuhuUWvuG0

— Miroslav Lajčák (@MiroslavLajcak) September 30, 2021

Sırbistan'ın Kosova plakalı araçlara izin vermeyip Sırp plakası almalarını zorunlu tutmasına misilleme olarak Kosova da Sırp plakalı araçlara izin vermemiş ve Kosova plakası almalarını zorunlu tutmuştu.

Miroslav Lajčák anlaşmayla iki tarafın da plaka krizinin çözümünde anlaştığını, geçici bir uygulama olarak geçişlerde iki tarafın da ulusal sembolleri plakalarından kaldırmayı kabul ettiğini, kalıcı çözüm üzerinde müzakerelerle bir netice alınmasının hedeflendiğini açıkladı.

Anlaşma Kosova'nın lehine bir mutabakat olarak yorumlandı.

2008'de Sırbistan'dan bağımsızlık ilan eden Kosova'nın bağımsızlığı Sırbistan tarafından tanınmadığı için Kosova Sırbistan tarafından muhatap alınmıyordu. Bu anlaşmayla Sırbistan fiili olarak Kosova'yla diplomatik açıdan muhatap olmak zorunda kaldı.

Ayrıca Kosova'nın bağımsızlığını tanımamasıyla alakalı olarak, plaka krizini başlatan taraf Sırbistan olduğu için plaka krizinin sona ermesi de Kosova'nın lehine bir gelişme olarak değerlendirildi.

Sırbistan-Kosova sınırında 'plaka' gerginliği büyüyor

Yüzlerce yıl Osmanlı Devleti'nin bir parçası olan ve bu dönemde halkının çoğunluğu İslam'a geçen Kosova 1912-1913 Balkan Savaşları'nda Sırplarca işgal edilmişti. Bu savaş ve işgalde 30 binden fazla Kosovalı Müslümanın Sırplarca katledildiği tahmin edilmektedir.

1913-1999 döneminde Sırp kontrolünde kalan Kosova'da Arnavut, Türk ve Boşnaklar Sırpların katliam ve baskıları altında yaşadılar. Kasım 1997'de başlayan Kosova Kurtuluş Savaşı'nda Sırpların Kosovalılara yönelik soykırıma girişmesiyle yaklaşık 15 bin Kosovalı sivil Sırplarca katledildi. Bu katliamlardan kaçan yaklaşık 900 bin Kosovalı mülteci oldu.

Sırbistan'a soykırım gerekçeli uluslararası bir bombardıman kampanyasına girişilmesinin de etkisiyle 9 Haziran 1999 Kumanova Anlaşması'yla Sırbistan Kosova'dan çekilmek zorunda kaldı. Güç boşluğundan istifade eden ABD stratejik önemdeki Kosova'ya yerleşerek burada Balkanları kontrol hedefli devasa bir ABD üssü inşa etti. 

2008'de Kosova bağımsızlığını ilan etti ama Sırbistan bu kararı tanımadı. 2021 itibariyle yaklaşık 1,8 milyon nüfuslu Kosova'da halkın %92'sinin Arnavut, %4'ünün Sırp, %4'ünün Boşnak, Türk ve diğer etnik gruplardan olduğu belirtilmektedir.

Kaynak: Mepa News