ABD ile yaşanan sorunların Türk lirasına etkileri neler?

ABD ile Türkiye arasında gerginliğe neden olan konular Türk lirasının Dolar karşısında değer kaybetmesine neden oluyor. Son olarak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ABD'nin Golan Tepeleri kararını eleştirmesinin ardından Türk lirasının değer kaybetmemesi için Türk yetkililer çaba sarf etti.

Reuters Türk lirasının değer kaybetmesine neden olan ABD -Türkiye ilişkilerindeki sorunlu konuları sıraladı.

S-400 füze savunma sistemi

Washington, Türkiye’nin NATO sistemleriyle uyumlu olmayan S-400 füze savunma sistemleri satın alma kararından endişe duyuyor. ABD yaptığı bir teklifle bu sistemler yerine Türkiye’nin, Mart ayı sonuna kadar karar vererek Patriot hava savunma sistemlerini satın almasını önerdi. Mevcut plana göre Rusya, S-400 füze savunma sistemlerini Türkiye’ye Temmuz ayından itibaren teslim etmeye başlayacak.

ABD'li yetkililer eğer Türkiye S-400 füze savunma sistemi satın alırsa bunun Türkiye’nin F-35 savaş uçakları üretimi projesindeki konumunu tehlikeye düşüreceğini ve muhtemelen ABD'nin Türkiye’ye yaptırım uygulayarak F-35 programından çıkarılacağını bildiriyor.

Suriye konusu

ABD'nin, PKK'nın Suriye kolu YPG’ye Suriye’de destek vermesi, Türkiye’nin tepkisine neden oluyor. Türkiye, Suriye ile arasındaki sınırda bir güvenli bölge kurmak istiyor. Bu sayede ABD askerleri çekildiğinde, Türkiye sınırı yakınlarında YPG güçlerinin kalmayacağını garanti altına almayı hedefliyor. Buna karşın ABD, savaş ortağı YPG’nin zarar görmeyeceğinden emin olmak istiyor.

İran petrolü

ABD geçen yıl itibarıyla İran’a yönelik yeni yaptırımları devreye soktu ve İran’ın petrol satışını yasakladı. Ancak aralarında Türkiye’nin de bulunduğu bazı ülkeler için geçici bir muafiyet uygulaması getirdi. ABD şimdi Türkiye’den İran’dan aldığı petrolü azaltmasını talep ediyor. Ancak Türkiye, İran’ı ana tedarikçi ülkelerden biri olarak görüyor.

Tutuklu konsolosluk çalışanları

Perşembe günü görülen davada mahkeme, ABD'nin İstanbul Başkonsolosluğu çalışanı Metin Topuz’un tutukluluk halinin devamına karar verdi. Topuz’un Ekim 2017’de tutuklanması iki ülke arasında ciddi bir diplomatik krize neden olmuş ve iki ülke arasında geçici bir süreyle vize hizmetlerinin askıya alınmasına neden olmuştu.

ABD'nin Ortadoğu politikası

Erdoğan, ABD'nin İsrail’e desteğini sert biçimde eleştiriyor. Cumhurbaşkanı, Washington’un Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanımasının, ABD'nin bölgedeki arabuluculuk rolünü sona erdirdiğini söylerken ABD Başkanı Trump’ın son olarak Golan Tepeleri konusunda aldığı karar da yeni bir krizi tetikledi.

Venezuela

​Trump, Venezuela’da muhalif lider Juan Guaido’ya destek verirken Erdoğan, Trump’ın bu tavrı nedeniyle şoke olduğunu söyledi ve Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro’ya destek verdiğini açıkladı.

Halkbank

Geçen yıl ABD'de yargılanan Halkbank eski Genel Müdür Yardımcısı Hakan Atilla, İran’a yönelik yaptırımların delinmesine yardımcı olmak suçlamasıyla 32 ay hapis cezası aldı. Washington’un, İran'a yaptırımları delmeye yönelik işlemler nedeniyle Halkbank’a da ceza kesmeyi düşündüğü ifade ediliyor.

Fethullan Gülen’in iadesi

Türkiye ABD'de yaşayan Fethullah Gülen’in Türkiye’ye iade edilmesini istiyor. Ancak ABD mahkemeleri iade işleminin gerçekleşmesi için Türkiye’nin iddialarını destekleyecek yeterli kanıtları olmadığını öne sürüyor.