İran'da 'ikinci koronavirüs dalgası' endişesi

İran’da hükümetin ‘sosyal izolasyon’ planını ilân ettiği Çarşamba gününden bu yana yaklaşık 8 milyon İranlının Nevruz tatilinden kendi şehirlerine dönmesiyle ülkede ikinci bir vaka dalgası yaşanacağı korkusu hakimdi. Nitekim İran’daki koronavirüs (Covid-19) vakalarında yeni bir sıçrama kaydedildi.

İran Sağlık Bakanlığı Sözcüsü Kiyanuş Cihanpur düzenlenen basın toplantısında yaptığı açıklamada son 24 saat içerisinde ülke çapında 2 bin 926 yeni vakanın kaydedildiğini bildirdi. Bu, ülkede salgının başladığı geçen ayın sonlarından bu yana kaydedilen en yüksek rakam oldu. Böylece ülkede toplamda kaydedilen vaka sayısı, resmi istatistiklere göre 32 bin 332’ye çıktı.

Sağlık Bakanlığı, 144 yeni ölüm vakasının kaydedilmesiyle toplam ölenlerin sayısının 2 bin 378’e çıktığını doğruladı.

Cihanpur çok sayıda vakanın kaydedilmesini artık İranlıların koronavirüsün neden olduğu hastalığın semptomlarına karşı daha “uyanık bir biçimde” davranmalarına bağladı. Vaka sayılarının önümüzdeki günlerde artacağına değinen Cihanpur, Nevruz'un ilk haftasında yapılan uçuşların salgınının hızlanmasına neden olduğunu söyledi.

Hükümet, virüsten etkilenen şehirlerde karantina uygulamayı reddetmesi sebebiyle halkın öfkesiyle karşı karşıya. Diğer yandan İranlılar, hükümetin salgını durdurmayı amaçlayan bir sosyal izolasyon planı ilan etmesiyle ikinci bir vaka dalgasının yaşanmasından korkuyor.

İranlı yetkililer ‘sosyal izolasyon’ planının çarşamba günü onaylanmasının ardından, perşembe günü  şehirler arası hareketi engellemişti. Söz konusu dönemde milyonlarca İranlı ise okulların Nevruz dolayısıyla tatil olması sebebiyle şehir dışındaydı. İran devlet televizyonu, Tahran girişlerindeki polis noktalarında bölge sakinlerinin şehirden ayrılmasını, gelenlerin ise şehre girişini önlediği görüntüleri paylaştı. İhlal edenlerin ise para cezasına tâbi tutulacağı ifade edildi.

İran Kızılayı yetkilisi Muhammed Nasiri, Nevruz tatili sebebiyle şehirlerinden ayrılan 8 milyon İranlının şehirler arası yolculuklarında muayene edildiğini, virüs belirtileri gösteren 4 bin 200 kişinin sağlık merkezlerine nakledildiğini açıkladı. Ancak çok daha fazlasından şüphelenildiğini dile getirdi.

Tahran milletvekili Ali Rıza Rahimi, Twitter hesabından yaptığı açıklamada İran'ın Uluslararası Para Fonu'ndan (IMF) 5 milyar dolar acil kredi talebinin büyük bir kısmının onaylandığını bildirdi. Rahimi, bu kredinin İran’ın virüsle mücadelesini hızlandıracağını kaydetti.

İranlı siyasi analist Abbas Abdi, İran medyasında yayınlanan bir yazısında şu ifadeleri kullandı:

“İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin salgını kontrol altına alacak şekilde karantina ilân etmede ciddi karar almak istememesinin nedenlerinden biri Ruhani’nin ABD ile müzakereler başlamadan önce bunun yaptırımlar konusunda iyi bir fırsat olduğunu düşünüyor olması gibi görünüyor.”

Hükümet Sözcüsü Ali Rebii ise İran hükümetinin koronavirüsü dış politikada ilerleme aracı olarak kullanıldığı iddialarının “dış siyaset mantığına uymayan hatalı bir analiz” olduğunu vurguladı.