Rusya'nın geniş çaplı işgalinin ikinci yıl dönümü yaklaşırken Ukrayna kendini bir yol ayrımında buluyor. Dış yardımın azalması artık ülkenin geleceğini tehdit eden bir gerçek.

Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Joe Biden, Cumhuriyetçi Parti içindeki muhalefet nedeniyle aylardır Ukrayna için bir yardım paketini Kongre'den geçiremiyor. Bu arada Avrupa da kendi kısıtlamalarıyla boğuşuyor. Almanya, askeri yardımını artırmasına rağmen, çok önemli Taurus füzelerini sağlamaktan kaçındı. Birleşik Krallık'ın devam eden desteği de yaklaşan genel seçimlerle ilgili belirsizliklerle gölgeleniyor.

Ancak Avrupa'nın yardımı maksimum potansiyelinde kalsa bile -ki bu mevcut gerçeklikten uzak bir senaryo- Rusya'nın ateş gücü ve kaynaklarıyla kıyaslandığında bu yardım ne yazık ki yetersiz kalıyor. Örneğin, Fransa'nın kısa süre önce açıkladığı aylık 3 bin adet 155 mm'lik top mermisi sağlama planı, Rusya'nın günlük 20 bine varan top atışlarının yanında sönük kalıyor.

Ukrayna ordusuna müttefiklerinden gelen destek azaldıkça, yaptırımları aşmakta usta olan ve kontrolsüz petrol satışlarıyla beslenen Rus savaş makinesi saldırılarını yoğunlaştırdı. Top mermileri ve Stinger ve hatta Patriot füzeleri de dahil olmak üzere hava savunma mühimmatları gibi kritik askeri malzemelerde ciddi bir kıtlıkla karşı karşıya kalan Ukrayna, savunma pozisyonuna geçmek zorunda kaldı. Ukrayna hava savunmasının etkinliğinin azalması, hava saldırılarına karşı kırılganlığının artmasına ve sivil kayıpların yükselmesine neden oldu.

Tüm bu zorluklara rağmen Ukrayna umutsuzluğa kapılmadı. Bunun yerine, zorluklar karşısında dayanıklılık ve stratejik inovasyonun damgasını vurduğu bir yolculuk olan "kendi kendine yetme" yoluna girdi. Ukrayna savunması acil tedarikten kendi silah üretimini artırmaya ve yabancı savunma şirketleriyle stratejik ortaklıklar kurmaya geçiş yapıyor. Bu değişim, uzun vadede Ukrayna'nın yerel savunma kabiliyetlerini geliştirmeyi amaçlıyor.

Ukrayna'nın insansız hava araçlarının, özellikle de birinci şahıs görüşlü (FPV) insansız hava araçlarının kullanımına yönelik yenilikçi yaklaşımı, kendi ayakları üzerinde durmaya odaklandığını gösteriyor. Bu düşük maliyetli cihazların etkinliği, çok yönlülükleri ve hassasiyetleri ile öne çıkıyor. Siperlerdeki düşman piyadelerini etkisiz hale getirebilen ve zırhlı araçlar gibi yüksek değerli hedefleri imha edebilen bu drone'lar savaş dinamiklerini değiştirdi.

Örnek olarak, Rus ekipman kayıplarına ilişkin bir rapor, 17 Eylül-17 Ekim tarihleri arasında FPV drone'larının imha operasyonlarının yaklaşık yüzde 35'inde yer aldığını gösteriyor. Bu süre zarfında 388 Rus teçhizatının imhası belgelenmiş olup bunların 146'sı FPV drone'lar tarafından imha edildi. Saldırılarda aralarında 25 milyon dolarlık Tor hava savunma sisteminin de bulunduğu 140 milyon dolarlık ekipman imha edildi.

Ukrayna'nın askeri stratejisinin kritik bir bileşeni haline geldikleri için, FPV drone'lar şu anda ülke çapında üretimi artırma çabalarının merkezinde yer alıyor. Şirketler sadece kendi üretim hatlarını genişletmekle kalmıyor, aynı zamanda sıradan vatandaşların montaj çabalarına yardımcı olmaları için açık çağrılar ve kurslar da düzenleniyor. Sonuç olarak Ukrayna 2024 yılında en az bir milyon drone üretmeyi hedefliyor.

Üretimin yaygınlaşması aynı zamanda her bir insansız hava aracının maliyetinin 400 dolardan 350 dolara düşmesine de yardımcı oldu. Karşılaştırma yapmak gerekirse, ABD'nin anti-personel kamikaze drone'u Switchblade 300, Ukrayna yapımı bir FPV drone'dan 12 kat, Switchblade-600 ise 200 kat daha pahalıya mal olabiliyor.

Ukrayna'nın kendi kendine yeterliliğe odaklanması ağır silah üretimine de uzanıyor. 2S22 Bohdana kundağı motorlu topçu birimi bunun en iyi örneği. Savaş sırasında en az 30 Bohdana üretildi. Şimdiye kadar hiçbirinin imha edilmediği, sadece birkaç ünitenin hasar gördüğü ve onarımda olduğu bildirildi.

Toplamda 25 işletme ve yaklaşık 400 uzman, düşman saldırılarından korunmak için merkezden uzak tutulan Bohdana üretimine katılıyor. Bu obüsün üretimini artırmak çok önemli çünkü Ukrayna'nın müttefikleri ihtiyaçlarını karşılayacak kadar 155 mm topçu sistemi tedarik edemedi. Ulusal üretim, şu anda yaklaşık 2.5 milyon dolar olan bir birimin maliyetini de önemli ölçüde azaltıyor.

Ukrayna ayrıca müttefikleriyle çeşitli savunma iş birliği planları oluşturmaya çalışıyor. Bunun bir örneği, Ukrayna'nın batısında bir onarım merkezi kuracak olan Alman Flensburger Fahrzeugbau Gesellschaft ile yapılan iş birliği. Bu merkez, Leopard tankları gibi unsurların bakım verimliliğini önemli ölçüde artırırken Ukraynalı teknisyenlere de yerinde eğitim sağlayacak.

Bir başka Alman silah üreticisi Rheinmetall de Ukrayna'da tanklar için bir onarım atölyesi kurmuş ve kısa bir süre önce de Ukraynalı bir ortakla 155 mm mühimmat üretecek bir fabrika kurmayı planladığını açıklamıştı.

Ukrayna ayrıca Çek Hükümetlerarası Savunma İş Birliği Ajansı ile bir silah üretim tesisi kurulması ve İsveçli BAE Systems ile CV-90 piyade savaş aracının ortak üretimi için bir anlaşma imzaladı.

Kendi kendine yeterliliğe yönelik bu çaba sadece bir savaş zamanı tepkisi değil, stratejik bir vizyon. Ukrayna, dış desteğe olan bağımlılığını azaltabilecek, mevcut savaşı kazanmaya yardımcı olabilecek ve gelecekteki tehditlere karşı güçlü bir askeri caydırıcılık geliştirebilecek sağlam bir savunma sanayii kurmayı hedefliyor. Ayrıca, ekonomik ve jeopolitik kazanımlar için savunma sektöründen yararlanarak sonunda önemli bir silah ihracatçısı olmayı amaçlıyor.

Kendine güven ve yenilikçi stratejilere geçiş, Ukrayna'nın direncinin bir kanıtı. Müttefiklerinin desteği azalıyor olabilir, ancak Ukrayna'nın bu savaşı kazanma ve vatandaşları için parlak bir gelecek sağlama kararlılığı azalmıyor.

Al Jazeera'de yayınlanan bu değerlendirme Mepa News okurları için tercüme edilmiştir. Değerlendirmede yer alan ifadeler yazarın kendi görüşleridir ve Mepa News'ine editöryel politikasını yansıtmayabilir.