Afganistan'da Taliban-ABD anlaşması Hindistan'ı nasıl etkileyecek?

Afganistan'da ABD ile Taliban arasındaki anlaşmanın ardından bölgenin nasıl şekilleneceği merak konusu.

Bölgedeki en büyük aktörlerden Hindistan da, Afganistan'da çıkacak siyasi sonucu bekleyen taraflar arasında.

Kabil'de yaşayan Hintli gazeteci Ruchi Kumar, Al Jazeera için hazırladığı haberinde Hindstan'ın bundan sonraki pozisyonunu değerlendirdi.

Değerlendirme Mepa News tarafından haberleştirildi.

*

ABD öncülüğündeki işgal güçleri Taliban rejimini Kasım 2001'de devirdikten sonra, Afganistan'ın başkenti Kabil'in kuzeyinde yer alan Bagram hava üssüne, Hint diplomatları taşıyan bir uçak indi.

Böylece Yeni Delhi'nin diplomatik misyonları, Taliban'ın Kabil'i ele geçirdiği 26 Eylül 1996 tarihinden bu yana ülkeye ilk kez dönmüş oldu.

Bunun ardından Hindistan, Afganistan'da kurulan ABD destekli yönetimlerler yakın ilişkiler geliştirdi. Ülkeye toplamda yaklaşık 2 milyar dolar yatırım yapıldı. Bu halen Hindistan'ın bir başka ülkeye yaptığı en büyük yatırım niteliğinde.

Hindistan'ın eski Afganistan büyükelçilerinden olan Gautam Mukhopadhya da 2001 yılında ülkeye giden bu diplomatlar arasındaydı. 

Mukhopadhya, halihazırda Hindistan'da "Politika Araştırmaları Merkezi"nin üst düzey araştırmacılarından biri.

Mukhopadhya, Afganistan'daki Hindistan mevcudiyetine dair şu ifadeleri kullanıyor:

"Taliban'a karşı zafer kazanan Kuzey İttifakı, onların bileşenleri ve destekçileri için biz müttefiktik. Ancak sıradan Afganlar için durum bu şekilde değildi."

Yaklaşık 20 yıl sonra, Taliban'ın Afganistan'da yeniden iktidar olması ihtimali konuşulurken, Hindistan'ın da takınacağı tavır merak konusu oluyor.

Ülkedeki pozisyonuna ve yatırımlarına rağmen Afganistan barış görüşmelerine katılmayan Hindistan, bölgede barış sonrası jeopolitik düzlemde yerini almak için fırsat kovalıyor. Kabil hükümetine büyük bir destek sağlayan Hindistan'ın, hükümetin çökmesi halinde 20 yıllık tüm çabalarının boşa çıkması söz konusu.

Hindistan'ın bundan sonra ne yapabileceği konusunda konuşan Mukhopadhya, ülkede henüz stratejik kartlarını oynamadıkları ve Kabil hükümeti ile Taliban arasındaki barış görüşmelerine destek olacaklarını söylüyor.

Ancak bölge uzmanları, Taliban'ın Hindistan'a karşı yaklaşımının olumlu olacağından emin değil.

Kabil merkezli "Savaş ve Barış Çalışmaları Merkezi"nin yönetici yardımcısı Hikmetullah Azami, Taliban'ın bölgedeki cihat yanlısı gruplar ve Pakistan ile ilişkilerinin, Hindistan'ın bölgedeki geleceğini şekillendireceği görüşünde: "En iyi senaryoda bile Taliban'ın Hindistan ile birlikte çalışması pek muhtemel değil."

Gözlemci Araştırma Vakfı'nda görev yapan Hindistanlı bir bölge uzmanı olan Kabir Teneja, Hindistan'ın ABD ile birlikte Afganistan'da uzun süre faaliyet gösterdiğini, ABD'nin Hindistan'a sağladığı güvenli koşullar ortadan kalktığı zaman, Yeni Delhi'nin ülkedeki politikalarını kökten bir biçimde gözden geçirmesi gerekeceğini belirtiyor.

Hindistan'ın bölge için kritik bir yol ayrımında olduğunu söylemek mümkün. Mukhopadhya, geleceğe dair şu ifadeleri kullanıyor:

"Eğer Taliban daha önce olduğu gibi askeri bir hamleyle iktidarı devralırsa, en kötüsü için hazır olmamız gerekiyor. Ancak bu Afganlar arası görüşmelerin bir neticesi olarak meydana gelirse, geçici bir çözüm bulunabilir."

Kaynak: Mepa News